တိုင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသားအစၥလာမ္သာသနာ၀င္တုိ႔အတြက္ ေခါင္းစဥ္(၄)ရပ္

- ဘယ္က လာခဲ့ၾကသလဲ …… ?
- ဘယ္မွာေနခဲ့ၾကသလဲ ……… ?
- ဘာေတြလုပ္ခဲ့ၾကသလဲ ….… ?
- ဘယ္ကုိသြားၾကမွာလဲ ……… ?

ယေန႔ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္တြင္ မွီတင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသား၊ ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္ သာသနာ၀င္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေ႐ွးဦးစြာတင္ျပခ်င္တာေတာ့ …….. အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ားအတြက္ အဓိက လမ္းညႊန္တရားျဖစ္တဲ့


က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္(စူရဟ္-၇၊ အာယသ္ေတာ္-၁၀၁)မွာ ….
“အတိတ္ကျဖစ္ရပ္မ်ားကုိ ေရလည္ေအာင္ ေျပာၾကသူတုိ႔ စဥ္းစားသုံးသပ္ႏိုင္ျခင္းငွာ”လုိ႔ လမ္းညႊန္ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ မူထားတာ ႐ွိပါတယ္။


ဒီဗ်ာဒိတ္ေတာ္အရ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ အတိတ္ကျဖစ္ရပ္မ်ား၊ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားကုိ ေလ့လာကာ စဥ္းစား၊ ဆင္ျခင္သုံးသပ္ၿပီး မိမိတုိ႔ဘ၀လမ္း မွန္ကန္တုိးတက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ တာ၀န္တစ္ရပ္ပါ။
ကၽြန္ေတာ္ေျပာမွာေတြဟာ ဒီလမ္းညႊန္မႈကုိ နာခံတာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ကုရ္အာန္ကေပးတဲ့ တာ၀န္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီဗ်ာဒိတ္ေတာ္အရ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွာ ေလ့လာစဥ္းစားသုံးသပ္ရန္ တာ၀န္ရွိေနတဲ့ အတိတ္ျဖစ္ရပ္ အေၾကာင္းအရာမ်ားအနက္က ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ႐ွိေနၾကတဲဲ့ တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္သာသနာ သက္၀င္ယုံၾကည္သူတုိ႔အေၾကာင္း ေျပာပါမယ္။


ဒီကေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ‘အစၥလာမ္’သာသနာ သက္၀င္ယုံၾကည္ကုိးကြယ္သည့္ လူ႔အစုအေ၀းႀကီးတစ္ရပ္႐ွိေန ပါတယ္။ လူဦးေရအားျဖင့္ မနည္းလွပါဘူး။ ဒီလူ႔အစုအေ၀းႀကီးဟာ ……


(၁) ဘယ္က လာခဲ့ၾကသလဲ …… ?
(၂) ဘယ္မွာေနခဲ့ၾကသလဲ ……… ?
(၃) ဘာေတြလုပ္ခဲ့ၾကသလဲ ….… ?
(၄) ဘယ္ကုိသြားၾကမွာလဲ ……… ? …………….. ဆုိတာကုိ သိ႐ွိိဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္မ်ားကုိ ေခါင္းစဥ္တစ္ခုခ်င္း အလိုက္ အက်ဥ္းခ်ဳံး၍ တင္ျပပါမယ္။


(၁) ဘယ္က လာခဲ့ၾကသလဲ


လူ႔အစုအေ၀းႀကီး(၃)ရပ္


ျမန္မာႏိုင္ငံရယ္လုိ႔ တိတိက်က်ျဖစ္တည္ေပၚေပါက္မလာခင္က ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံတည္႐ွိတဲ့ကုန္းေျမေနရာေဒသ ဧရိာယာအတြင္းသုိိ႔ တိဘက္ကုန္းေျမျမင့္မွ -


(၁) မြန္ခမာအုပ္စု
(၂) တိဘက္ျမန္မာအုပ္စု
(၃) ထုိင္းတ႐ုတ္အုပ္စု …… ဆုိတဲ့


အုပ္စုႀကီး ၃-ရပ္ ၀င္ေရာက္အေျခစိုက္ေနထိုင္လာခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ သမုိင္းပညာ႐ွင္ႀကီးမ်ားက ဆုိၾကပါတယ္။
ဒီအုပ္စုႀကီး(၃)ရပ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေျမာက္ပိုင္းက၀င္ေရာက္လာၾကၿပီး တျဖည္းျဖည္းေတာင္ဘက္ကုိ ေ႔႐ႊလ်ားေနထိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ပထမ၀င္လာၾကတဲ့အုပ္စုက ေနာက္၀င္လာတဲ့အုပ္စုကုိ ေနရာေပးခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီလုိ၀င္လာၾကတဲ့အုပ္စုေတြဟာ လူ႔သဘာ၀အရ အျပန္အလွန္ေသြးေႏွာၾကရာမွ လူမ်ဳိးစုမ်ားျဖစ္ေပၚလာရျခင္းျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီကေန႔ ‘ဗမာ’လူမ်ဳိးမ်ားအျဖစ္႐ွိေနၾကတဲ့ လူ႔အစုအေ၀းႀကီးကုိပင္ ….


(၁) သက္(ခ်င္း)၊ (၂) ရခိုင္၊ (၃) ထား၀ယ္၊ (၄) ဗရဲေတာင္သူ၊ (၅) ေပ်ာ့၊ (၆) ပ်ဴ၊ (၇) ကမ္းယံ … စသည့္ လူမ်ဳိး(၇)မ်ဳိး ေပါင္းစပ္ရာမွ ျဖစ္ေပၚလာတယ္လုိ႔ဆုိေၾကာင္း လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္(၇၀)ေက်ာ္က ေပၚေပါက္ခဲ့ဖူးတဲ့ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္မွာ ေတြ႕႐ွိရပါတယ္။


“သက္ ႏွင့္ ရခိုင္
ႏိႈိင္းၿပိဳင္ ထား၀ယ္
ဗရဲေတာင္သူ
ေပ်ာ့၊ ပ်ဴ၊ ကမ္းယံ
ခုႏွစ္တန္
ျမန္မာဟူ၍မွတ္” …… လုိ႔ ‘ကဗ်တၱစႏၵီက်မ္း’ မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီကဗ်ာကုိပဲ ျမန္မာ့ဆုိ႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီက ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ ‘အေပါင္းအသင္းေရာင္းရင္းတုိ႔၏ေက်ာ္ရင္’ဆုိတဲ့စာအုပ္မွာလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။

အစၥလာမ္သာသနာသက္၀င္ယုံၾကည္သူမ်ား၀င္ေရာက္လာၾကျခင္း


၁၇-ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း အာရဗ္ေတြ ပါ႐ွင္းေတြႏွင့္ အိႏၵိယအႏြယ္၀င္ေတြဟာ ဒမတ္စကတ္ကၽြန္းမွ တ႐ုတ္ျပည္ အထိ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းျဖင့္ ျဖတ္သန္းသြားလာၾကရမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ မုတၱမ၊ သထုံ၊ ပုသိမ္ဆိပ္ကမ္းတုိ႔မွာ ဆိုက္ကပ္စခန္းခ်ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ သမုိင္းမွာေတြ႕ရပါတယ္။

ထူးျခားမႈမ်ား


ျဖတ္သန္းသြားလာၾကတဲ့ အာရဗ္သေဘၤာေတြထဲက သေဘၤာတစ္စင္းဟာ ရခိုင္ျပည္ ရမ္းၿဗဲကၽြန္းအနီးမွာ ပ်က္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီသေဘာၤာႏွင့္ပါလာတဲ့ အာရဗ္ေတြ ရမ္းၿဗဲကၽြန္း(ရမၼာ၀တီ)မွာ အတည္တက်ေနထိုင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း(၁၈၉၇) ခုႏွစ္ထုတ္ ‘ၿဗိတိသွ်-ဘားမားေဂဇက္’မွာ ေတြ႕ရတယ္လုိ႔ ဆရာခ်ယ္ေရး ‘ဗမာမြတ္စလင္မ္တုိ႔၏ ေ႐ွးေဟာင္းအတၳဳပၸတၱိ’ စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ(၁၆)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


‘၁၃-ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္းမွာပဲ ပါ႐ွင္းလူမ်ဳိးတုိ႔က ပုသိမ္ၿမိဳ႕ကုိ သိမ္းပိုက္ၾကၿပီး ၁၂-ႏွစ္တိုင္၊ မင္းသုံးဆက္မင္းလုပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကတယ္’ … လုိ႔ ‘ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း’ အတြဲ(၆)၊ စာမ်က္ႏွာ(၃၅၀)၊ ‘ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ ပုသိမ္ေက်ာင္းသားမ်ား မဂၢဇင္း’ (၁၉၅၅-၅၆)၊ စာမ်က္ႏွာ(၅)ႏွင့္ စာေရးဆရာႀကီး ဘႀကီးဦးမာဃေရး ‘ပုသိမ္ရာဇ၀င္’တုိ႔မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


ပုဂံေခတ္အတြင္း နရသီဟပေတ့မင္း(၁၂၅၄-၁၂၈၇)လက္ထက္ တ႐ုတ္တုိ႔ႏွင့္စစ္ျဖစ္ၾကရာ ဗုိလ္မွဴးနဇရြတ္ဒင္ အုပ္ခ်ဳပ္ရတဲ့ တာရ္တာရ္စစ္သည္မ်ားဟာ ေကာင္းစင္ၿမိဳ႕(ယခု ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕)ကုိ သိမ္းပိုက္အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ဦးၾကည္(ရာဇ၀င္ဂုဏ္ထူး)ေရး ‘ျမန္မာရာဇ၀င္မွ သိမွတ္ဖြယ္ရာအျဖာျဖာ’ စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ(၈၂-၈၃)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ (တာရ္တာရ္တုိ႔ဟာ တူရကီႏြယ္၀င္မ်ာားျဖစ္ၾကပါတယ္္။)


၁၄-ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း အာရဗ္ကုန္သည္မ်ားက ၿမိတ္ၿမိဳ႕ကုိိ အသုံးခ်ရာမွ (ယခု-ေနာက္လယ္ရပ္)လုိ႔ေခၚတဲ့ ေနရာမွာ အေျခတက်ေနထိုင္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ေမာရစ္ေကာလစ္ေရး Into Hidden Burma စာအုပ္ ဦးခင္ေမာင္ႀကီး ဘာသာျပန္ စာမ်က္ႏွာ(၂၁၁)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


၁၇-ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း ေညာင္းရမ္းေခတ္တြင္ အေနာက္ဘက္လြန္မင္း(၁၆၁၂-၁၆၂၈)လက္ထက္၌ ငဇင္ကာႏွင့္ စစ္ျဖစ္ပြားၿပီး သေဘၤာ(၄)စီးပါ အိႏၵိယစစ္သား(၃၀၀၀)ေက်ာ္ဖမ္းဆီးရမိရာ မြတ္စလင္မ္မ်ားပါ၀င္ခဲ့တယ္လုိ႔ ‘မွန္နန္းရာဇ၀င္’ တတိယအတြဲ စာမ်က္ႏွာ(၁၇၂)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


၁၈-ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း အိႏၵိယျပည္မွ ရခိုင္ျပည္သုိ႔ ၀င္ေရာက္လာၾကသူမ်ားတြင္ မ်ားစြာေသာ မြတ္စလင္မ္မ်ား ပါခဲ့ေၾကာင္း အိႏၵိယႏိုင္ငံ ေဒလီၿမိဳ႕တြင္က်င္းပတဲ့ အာ႐ွသမုိင္းဆိုင္ရာကြန္ဂရက္တြင္ ဗုိလ္မွဴးဘ႐ွင္ တင္သြင္းတဲ့ Coming of Islam to Burma Down စာတမ္း စာမ်က္ႏွာ(၆)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


၁၈-ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း အေလာင္းမင္းတရားႀကီး ဦးေအာင္ေဇယ်(၁၇၅၃-၁၇၆၀)လက္ထက္တြင္ ဟိုင္းႀကီးကၽြန္းကုိ ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ရာေအာင္ျမင္သျဖင့္ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ခဲ့သည့္ သုံ႔ပန္းမ်ားတြင္ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ား ပါ၀င္ခဲ့ေၾကာင္း ‘ကုန္းေဘာင္ေခတ္မဟာရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး’ ပထမတြဲ၊ စာမ်က္ႏွာ(၁၄၄)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္မ်ားအတြင္း ကသည္းတုိ႔ႏွင့္အႀကိမ္ႀကိိမ္စစ္ျဖစ္ပြားရာမွာလည္း ဖမ္းဆီးရမိတဲ့ သုံ႔ပန္းမ်ား၊ ၀င္ေရာက္ခုိလႈံသူမ်ား ေလးေသာင္းေက်ာ္ထဲမွာ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ားပါ၀င္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ကသည္းျပည္တြင္ အစၥလာမ္သာသနာထြန္းကားေနသည္မွာ ၁၂-ရာစုႏွစ္မ်ားကပင္ျဖစ္သည္ဟု ဟာေဗးေရးတဲ့ ‘ျမန္မာရာဇ၀င္’မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


ဒီသမုိင္းေၾကာင္းေတြကုိ ေလ့လာၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ၀င္လာၾကတဲ့ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ လူ႔အစုအေ၀းဟာ - (၁) အာရဗ္လူမ်ဳိးမ်ား၊ (၂) ပါ႐ွင္းလူမ်ဳိးမ်ား၊ (၃) မဂုိမင္းဆက္ႏြယ္မ်ား၊ (၄) တ႐ုတ္ျပည္မွ တာရ္တာရ္ ေခၚ တူရကီႏြယ္မ်ား၊ (၅) ကသည္းမြတ္စလင္မ္မ်ားႏွင့္ (၆) အိႏၵိယသားမြတ္စလင္မ္မ်ား ျဖစ္ၾကတယ္ဆုိတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ (ပန္းေသးႏွင့္ ပသွ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ားအေၾကာင္း မပါေသးပါ။)


မူလကပင္ ေနထိုင္ၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသားမ်ားထဲကလည္း အစၥလာမ္သာသနာကုိ ကူးေျပာင္းကုိးကြယ္လာၾကတာေတြ လည္း ႐ွိခဲ့ပါတယ္။


ဒီလုိေရာက္႐ွိိျဖစ္တည္လာၾကတဲ့သူေတြဟာ လူ႔သဘာ၀အရ အခ်င္းခ်င္း အိမ္ေထာင္ဖက္က်ျခင္း၊ ဘာသာတူမႈ ေၾကာင့္ အိမ္ေထာင္ဖက္က်ျခင္း၊ မူလေနရင္း တိုင္းရင္းသူ တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ အိမ္ေထာင္ဖက္က်ျခင္းတုိ႔ျဖင့္ ဒီကေန႔ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ႐ွိၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္သာသနာ ကုိးကြယ္သူ လူ႔အစုအေ၀းႀကီးျဖစ္ေပၚလာတာပါ။
“အရင္က႐ွိခဲ့တဲ့သူတုိ႔ကုိ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္သည္ ေနရာေပးခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ အုပ္စုတစ္စုကုိ ဖန္ဆင္းခဲ့သည္”လုိ႔ ကုရ္အာန္(၆း၆)မွာ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ျပဳထားပါတယ္။


အေၾကာင္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ ေရာက္႐ွိလာၾကေပမယ့္ ေရၾကည္ရာျမတ္ႏုရာတုိ႔မွာ မိမိတုိ႔ဆႏၵအရ ေနထိုင္အသက္ေမြးခဲ့ၾက ပါတယ္။

“ဘယ္ကလာၾကသလဲ” ေခါင္းစဥ္ကုိ တင္ျပျခင္းအက်ဥ္းပါ။

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

(၂) ဘယ္မွာေနခဲ့ၾကသလဲ


ဒီေခါင္းစဥ္ကုိ တင္ျပပါမယ္။


ဘယ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမဆုိ ေျမနဲ႔မတြဲမိသမွ် တည္ၿငိမ္တယ္လုိ႔ မဆုိႏိုင္ပါဘူး။ ဘယ္ေခတ္ကစၿပီး ေျမႏွင့္တြဲလာသလဲ ဆုိရင္ ေညာင္ရမ္းခတ္၊ အေနာက္ဘက္လြန္မင္းလက္ထက္(၁၆၁၂-၁၆၂၈)ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း ငဇင္ကာႏွင့္စစ္ျဖစ္ရာ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္လာတဲ့ မြတ္စလင္မ္တုိ႔ကုိ အင္း၀ၿမိဳ႕ရဲ႕ေျမာက္ဘက္ ျမစ္သာၿမိဳ႕မွာ လုပ္ေျမေနေျမေပးၿပီး အတည္တက် ေနထိုင္ေစခဲ့တယ္္။ မင္းမႈထမ္းေစခဲ့တယ္လုိ႔ ‘မွန္နန္းရာဇ၀င္’ တတိယတြဲ၊ စာမ်က္ႏွာ(၁၇)မွာ ေတြ႕႐ွိရပါတယ္။ ဒါဟာ ပထမအႀကိမ္ ေနရာခ်ထားေပးျခင္းပါ။ မ်က္ေမွာက္ကတြက္ရင္ ႏွစ္ေပါင္း(၃၇၀)ေက်ာ္ခဲ့ပါၿပီ။ မ်ဳိးဆက္တစ္ရပ္ကုိ သက္တမ္း(၇၀) ထားတြက္ရင္ မ်ဳိးဆက္(၅)ဆက္္ေက်ာ္႐ွိပါၿပီ။ သိပၸံနည္းအရ မ်ဳိးဆက္သုံးဆက္မွာ မူလဗီဇေသြး မရွိေတာ့ဘူးလုိ႔ဆုိတာ ေလ့လာရဖူးပါတယ္။ (ယေန႔အမ်ားလက္ခံထားေသာ မ်ိဳးဆက္ တစ္ဆက္၏ သက္တန္းမွာ ၂၅ႏွစ္ ျဖစ္သျဖင့္ ႏွစ္၃၇၀ကုိ မ်ိဳးဆက္ ၁၅ဆက္ နီးပါးဟု တြက္ခ်က္ႏိုင္ပါသည္။)


ယေန႔တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္သာသနာ၀င္တုိ႔ဟာ လူမ်ဳိးစုံေရာေႏွာရာမွ တုိးပြားလာၾကသူမ်ားပါ။ ေညာင္ရမ္းေခတ္ အတြင္းမွာပဲ သာလြန္မင္းတရားႀကီး(၁၆၂၈-၁၆၄၆)လက္ထက္မွာ အတည္တက် လုပ္ေျမေနေျမေပးၿပီး ေနထိုင္ေစခဲ့တယ္လုိ႔ ဦးဘသန္းေရး ‘ေက်ာင္းသုံးျမန္မာရာဇ၀င္’စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ(၂၇၀)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒါ - ဒုတိယအႀကိမ္ ေနရာခ်ထားေပးျခင္းပါ။ မ်က္ေမွာက္ကတြက္ရင္ ႏွစ္ေပါင္း(၃၇၀)ေက်ာ္ပါပဲ။


ေညာင္ရမ္းေခတ္မွ အင္း၀ေခတ္ျဖစ္လာတဲ့အခါ စေနမင္းတရားႀကီး(၁၆၉၈ - ၁၇၁၄)ေခတ္မွာ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္တုိ႔ကုိ … (၁) ေတာင္ငူ၊ (၂) ရမည္းသင္း၊ (၃) ေညာင္ရမ္း၊ (၄) ယင္းေတာ္ (၅) မိတၳီလာ၊ (၆) ပင္းတလဲ၊ (၇) တဘက္ဆြဲ၊ (၈) ေဘာဓိ၊ (၉) စည္သာ၊ (၁၀) စည္ပုတၱရာ၊ (၁၁) ေျမထူး၊ (၁၂) ဒီပဲယင္းၿမိိဳ႕ …. စသည့္ ၁၂-ၿမိဳ႕မွာ ေနရာခ်ထားေပးခဲ့ေၾကာင္း (၁၈၀၁)ခုႏွစ္ အမရပူရဘုရင္ ပိိဋကတ္တိုက္ေတာ္မွ ေက်ာက္တစ္လုံးဗုိလ္ ကူးယူခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္း႐ွိခဲ့ဖူးေၾကာင္း အိႏၵိယႏိုင္ငံ နယူးေဒလီၿမိိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ ‘အာ႐ွသမိုင္းကြန္ဂရက္’မွာ တင္သြင္းတဲ့ ဗုိလ္မွဴးဘ႐ွင္ရဲ႕ စာတမ္းမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါဟာလဲ မ်က္ေမွာက္ကတြက္ရင္ ႏွစ္(၃၀၀)ေက်ာ္႐ွိခဲ့ပါၿပီ။


ကုန္းေဘာင္ေခတ္ဦးေရာက္လာခဲ့အခါ အေလာင္းမင္း တရားႀကီး ဦးေအာင္ေဇယ်လက္ထက္(၁၇၅၃-၁၇၆၀)အတြင္းမွာ သန္လ်င္ကုိခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ရာမွ ရ႐ွိလာတဲ့ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ား၊ အႀကိမ္ႀကိမ္ ကသည္းျပည္ တုိက္ခိုက္ရာမွ ရ႐ွိသူ၊ ၀င္ေရာက္ခုိလႈံၾကသူ ကသည္းမြတ္စလင္မ္ တုိ႔ကုိ ႐ွိရင္းစြဲ မြတ္စလင္မ္အစုအေ၀းမ်ား႐ွိရာေဒသတုိ႔မွာ ခြဲျခားေနရာခ်ထားေၾကာင္း ‘ကုန္းေဘာင္ဆက္မဟာရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး’ ပထမတြဲ၊ စာမ်က္ႏွာ(၂၉၈-၂၉၉)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


ကုန္းေဘာင္ခတ္အဆက္ဆက္အတြင္း ဗဒုံမင္းလုိ႔ေခၚတဲ့ ဘုိးေတာ္ဦး၀ိုင္း(၁၈၇၁-၁၈၁၉)ေခတ္မွာ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္တုိ႔သည္ အထက္ပါေနရာေဒသတုိ႔ွမွာ အတည္တက်လည္း႐ွိေနၾကၿပီး ဘုရင့္သစၥာေတာ္ခံမ်ားလည္း ျဖစ္ၾကတယ္။ ေဒသမ်ားမွာလည္း ျပန္႔က်ဲေနထိုင္ၾကတယ္။ အဲဒီလူေတြအေပၚယုံၾကည္ကုိးကြယ္ရာ ဘာသာတရားအရ ဆုံးျဖတ္ရမယ့္ျပႆနာတုိ႔လည္း႐ွိလာတာေၾကာင့္ ဘာသာတရားဓမၼနဲ႔ဆိုင္တဲ့ဆုံးျဖတ္ခ်က္တုိ႔ကုိေပးႏိုင္ရန္ သာသနာ့ပညာ႐ွိႀကီးျဖစ္တဲ့ ‘အာဗိ႐ွားဟ္ဟုိိစိုင္နီသခင္ႀကီး’ကုိ အစၥလာမ္ဓမၼသတ္မွဴးႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္တယ္လုိ႔ အမိန္႔ေတာ္ ျပန္တမ္းထုတ္ခဲ့တယ္။


“အာဗိ႐ွားဟ္ဟုိိစိုင္နီတပည့္ ငေ႐ႊလူ၊ ငေ႐ႊေအးတုိ႔က အရပ္ရပ္ၿမိဳ႕႐ြာမ်ားမွာေနသည့္ (ရခိုင္ျပည္အပါအ၀င္) ပသီီ ကုလားတုိ႔သည္ ဘာသာက်မ္း႐ွိသည့္အတိုင္း အာဗိ႐ွားဟ္ဟုိစိုင္နီတပည့္္ ငေ႐ႊလူ၊ ငေ႐ႊေအးတုိ႔ျပသရာ နာခံၾကေစ”လုိ႔ ၁၁၆၉-ခု၊ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေက်ာ္(၃)ရက္၊ ၁၈၇၀-ခု၊ ႏုိ၀င္ဘာလ (၁၇)ရက္ေန႔မွာ နာခံေတာ္ ဘယေက်ာ္ထင္တြင္ ျပန္သည္လုိ႔ ‘ဘုိးေတာ္မင္းတရားႀကီး၏ ရာဇသတ္ႀကီး’စာအုပ္ အတြဲ-၄၊ စာမ်က္ႏွာ(၂၇၆)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


ဒါဟာ ႏွစ္ေပါင္း(၁၀၀၀)ေက်ာ္မွ ၀င္ေရာက္လာၾကၿပီး ဘုရင္အဆက္ဆက္ အတည္တက်ေနထိုင္လာၾကတဲ့ လူ႔အစုအေ၀းရဲ႕ အစၥလာမ္သာသနာကုိးကြယ္မႈကုိ ဘုရင္က အသိအမွတ္ျပဳလိုက္တာပါ။


ဘုိးေတာ္ဦး၀ုိင္းေခတ္မွာ စာဆုိေတာ္ႀကီး ‘မုဟမၼဒ္ကာစင္မ္’လုိ႔ေခၚတဲ့ ‘ဆရာႀကီးဦးႏု’ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး အစၥလာမ္ သာသနာေရးရာတုိ႔ကုိ “သံေတာ္ဦးတင္လႊာ”အျဖစ္ေရးၿပီး ဘုိးေတာ္ဦး၀ိုင္းသုိ႔ဆက္သြင္းခဲ့သည္။ ဘုရင္က လက္ခံၾကားနာ ခဲ့တယ္။ ဒါဟာလဲ အစၥလာမ္သာသနာကုိိ ဘုရင္က အသိအမွတ္ျပဳတဲ့အေၾကာင္းတစ္ရပ္ပါ။


ဘုိးေတာ္မင္းတရားႀကီး အင္း၀မွ အမရပူရသုိ႔ေျပာင္းေ႔႐ႊခဲ့ရာ ဘုရင့္အမႈထမ္းမ်ားအတြက္ အတည္တက်ေနထိုင္ရန္ ဘုံးအုိး၊ စားၾကင္၀၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္၊ ကုိယ္ရံေတာ္၊ အပ္ခ်ဳပ္ရပ္ႏွင့္ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ားအတြက္ သီးသီးသန္႔သန္႔ ရပ္ကြက္မ်ား သတ္မွတ္ေပးခဲ့တယ္္။ ရပ္ကြက္တုိင္းတြင္ ဗလီမ်ားေဆာက္လုပ္ရန္ ေနရာမ်ား သတ္မွတ္ေပးခဲ့တယ္။ ယေန႔တိုင္ ထုိေဒသမ်ားမွာ မ်ဳိးဆက္မ်ားဆက္လက္ေနထိုင္လ်က္႐ွိၾကတယ္။


ကုန္းေဘာင္ဆက္ရဲ႕ (၁၀)ဆက္ေျမာက္ဘုရင္ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီး (၁၈၅၂-၁၈၇၈)လက္ထက္ မႏၱေလးၿမိဳ႕ေတာ္ သစ္ တည္ရာ ၿပီးစီးေျပာင္းေ႔႐ႊရန္စီစဥ္ေတာ့ တုိင္းရင္းသားအစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ားအတြက္ သီးသီးသန္႔သန္႔ေနထိုင္ၾကရန္ ရပ္ကြက္ႀကီးမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့ရာ …. စၾက္ာႏြယ္စဥ္ရပ္ကြက္(၈)ကြက္၊ ကုိယ္ရံေတာ္ရပ္ကြက္၊ အပ္ခ်ဳပ္ရပ္ကြက္၊ ေတာင္ဘလူရပ္ကြက္၊ ဂၽြန္းတန္းရပ္ကြက္၊ စစ္ကိုင္းတန္းရပ္ကြက္၊ ကုန္း႐ုိးရပ္ကြက္၊ ၀လီခန္ရပ္ကြက္၊ ကင္းတားကုလားပ်ဳိ ရပ္ကြက္ဆုိၿပီး ရပ္ကြက္ေပါင္း(၁၆)ရပ္ကြက္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့ၿပီး ရပ္ကြက္တုိင္းမွာ ဗလီေဆာက္လုပ္ရန္ေျမေနရာမ်ား သတ္မွတ္ေပးခဲ့တယ္။ ထုိစဥ္ကအဆက္အႏြယ္မ်ား ယေန႔တိုင္ အေျခတက်ေနထုိင္ၾကတယ္။

“ဘယ္မွာေနခဲ့ၾကသလဲ”ဆုိတဲ့ေခါင္းစဥ္ကုိ ယခုတင္ျပခဲ့တာ အက်ဥ္းပါ။

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

(၃) ဘာေတြ လုပ္ခဲ့ၾကသလဲ


ဒီေခါင္းစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တင္ျပပါ့မယ္။


အေနာ္ရထာဘုရင္ (၁၀၄၄-၁၀၇၇) ဘုရင္အျဖစ္ (၃၃)ႏွစ္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ရာ နန္းစံသက္(၁၃)ႏွစ္အရမွာ မိတၳီလာကန္ ဆယ္ဖုိ႔ခဲ့တယ္။ ‘ပသီ’လက္နက္ကိုင္တပ္သားတုိ႔ ပါ၀င္ေစခဲ့တယ္လုိ႔ ဟံသာ၀တီဦးဘရင္ေရးတဲ့ ‘ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ လယ္သမားေရးရာ’စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ(၂၅)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


ေတာင္ငူေခတ္ျဖစ္တဲ့ မင္းေခါင္ေနာ္ရထာလက္ထက္ (၁၄၀၁-၁၄၁၂)အတြင္း ဒုတိယအႀကိမ္ မိတၳီလာကန္ဆည္ဖု႔ိ ျပန္ရာ ‘ပသီ’လက္နက္ကိုင္တပ္သား(၁၀၀၀)၊ ေ႐ြးလက္်ာတပ္သား(၁၀၀၀)လိုက္ပါဆည္ဖုိ႔ေစခဲ့တယ္လုိ႔ ‘ကင္း၀န္မင္းႀကီး စာေပါင္းစု’စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ(၈၆)မွာ ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီီအခ်ိန္ကာလဟာ အတည္တက်ေနထိုင္ၾကရေသးတဲ့ ကာလမဟုတ္ေသးပါဘူး။


ကုန္ေဘာင္ေခတ္ အေလာင္းမင္းတရား ဦးေအာင္ေဇယ်(၁၇၅၃-၁၇၆၀)လက္ထက္ သန္လ်င္ကုိ ခ်ီတက္ တိုက္ခိုက္ရာ ေအာင္ျမင္သျဖင့္ တပ္မေတာ္ကုိ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့တယ္။ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္အစု(၂၅၀၀)ေက်ာ္ပါတယ္လိို႔ ဆုိတယ္။ ‘ဒါ၀တ္’ဆုိသူနဲ႔ ‘ပီးရ္မာမက္’ဆုိသူတုိ႔ကုိ ေသြးေသာက္ႀကီးမ်ားခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးခဲ့တယ္။ ကိုယ္ရံေတာ္တပ္မွာ အမႈထမ္းေစခဲ့တယ္လုိ႔ဆုိတယ္။ ‘ကုန္းေဘာင္ေခတ္မဟာရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး’ပထမတြဲ စာမ်က္ႏွာ(၁၈၅-၁၈၆)မွာ ေတြ႕ရ ပါတယ္။


ကုန္းေဘာင္ဆက္ စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕စား ဘႀကီးေတာ္မင္း(၁၈၁၉-၁၈၃၇)ေခတ္ စစ္သူႀကီးမဟာဗႏၶဳလဦးေဆာင္တဲ့ ရမူး-ပန္း၀ါတိုက္ပြဲမွာ ‘ခန္ဆပ္ဗုိလ္’(၀လီခန္၏ဖခင္) ပါ၀င္တဲ့ စစ္သည္ေတာ္(၂၀၀)ေက်ာ္ပါ၀င္ေစခဲ့တယ္လုိ႔ ‘ကုန္းေဘာင္ေခတ္ မဟာရာဇ၀င္’ ဒုတိယတြဲ စာမ်က္ႏွာ(၃၇၇)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီး(၁၈၅၂-၁၈၇၈)ဘုရင္ျဖစ္လာၿပီးေနာက္ ညီေတာ္ ကေနာင္မင္းသားႀကီးႏွင့္တုိိင္ပင္ႀကီး စပါးႀကိတ္စက္၊ စာပုံႏွိပ္စက္၊ ယက္ကန္းစက္၊ လႊ၀ိုင္းစက္ မဲနယ္လုပ္စက္၊ ဒဂၤါးလုပ္စက္ဆုိတဲ့ စက္မႈႏိုင္ငံထူေထာင္ရာမွာ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္အလုပ္သမားမ်ားစြာပါ၀င္ေစခဲ့တယ္။ အတတ္ပညာသင္သြားရတဲ့ ‘မာလာမြန္’ ေခၚ ‘ဦးပြင့္’ဆုိသူဟာ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ျဖစ္ၿပီး ပညာသင္ျပန္လာတဲ့အခါ ဖန္ခ်က္၀န္အျဖစ္ တာ၀န္ေပးခံရတယ္လုိ႔ ဦးေမာင္ေမာင္တင္ မဟာ၀ိဇၨာျပဳစုတဲ့ ပုဂံစာအုပ္တိုက္ထုတ္ ‘ျမန္မာမင္းလက္ထက္ေတာ္စာတမ္းမ်ား’စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ(၆၆၊ ၇၂၊ ၇၇) တုိ႔မွာ ေတြ႕ရတယ္။


သီေပါမင္း(၁၈၇၈-၁၈၈၅)ခု နန္းစံႏွစ္မ်ားအတြင္း တ႐ုတ္တုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း က်ဴးေက်ာ္ၿပီး ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ကုိ သိမ္းၾကလုိ႔ ျမန္မာဘုရင္ပိုင္ သေဘၤာ(၃)စင္းနဲ႔ ခုခံတိုက္ခိုက္ရာ တပ္ဗုိလ္အျဖစ္ ‘ဦးဘုိးကာ’ (ေမၿမိဳ႕၊ ဟာဂ်ီဦးသန္းညြန္႔၏ ဖခင္)က တာ၀န္ယူေဆာင္႐ြက္ခဲ့ရတယ္။


(၁၈၈၅)ခု အဂၤလိပ္-ျမန္မာတတိယစစ္ပြဲျဖစ္ျပန္ေတာ့ မင္းလွခံတပ္က ဆီးႀကိဳတိုက္ခိုက္ခဲ့ရတဲ့စစ္ပြဲမွာ အေျမာက္ တပ္ကုိ ဦးဘုိးကာတပ္မွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့ရတယ္လုိ႔ မကြယ္လြန္မီကုိယ္တုိင္ေျပာလုိ႔ သိခဲ့ရတယ္။ (၁၈၈၅)ခု အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံ သိမ္းဖုိိ႔ သရက္ၿမိဳက အဂၤလိပ္တပ္ေတြခ်ီတက္လာေတာ့ ခုခံတိုက္ခိုက္မယ္လုိ႔ သီေပါဘုရင္က စစ္ေၾကညာၿပီး စစ္ေၾကာင္းႀကီး သုံးေၾကာင္း (၁) ေတာင္ငူစစ္ေၾကာင္း၊ (၂) ေအာက္ျမစ္စစ္ေၾကာင္း (၃) ဧရာ၀တီစစ္ေၾကာင္း တုိ႔က ခုခံၾကမယ္လုိ႔ အမိန္႔ေတာ္ထုတ္လုိ႔ အကၠပတ္ျမင္း၀န္ ပင္လယ္ၿမိဳ႕စား မင္းႀကီး မဟာမင္းထင္ရာဇာ (ငယ္မည္ ဦးခ်ဳံ - အစၥလာမ္သာသနာ၀င္)ကုိ ေတာင္ငူစစ္ကိုင္းဦးေဆာင္ေစခဲ့တယ္။ ကုန္းေဘာင္ဆက္ရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး တတိယတြဲ စာမ်က္ႏွာ(၇၁၂)မွာ ေတြ႕ရတယ္။


(၁၈၈၅)-ခု ႏုိ၀င္ဘာလ(၂၉)ရက္ေန႔မွာ သီေပါဘုရင္ပါေတာ္မူၿပီးေခတ္ဦး နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရးသမားႀကီးမ်ားေပၚ ခဲ့တယ္။ (ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏အဘုိး ဗုိလ္မင္းေရာင္တုိ႔နဲ႔ေခတ္တူ) ပခုကၠဴ၊ မိတၳီလာ၊ ေက်ာက္ဆည္နယ္တုိ႔မွာ သူပုန္ဗုိလ္ အျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ဗုိလ္ရာကြတ္ပါခဲ့တယ္။ ဗုိလ္ရာကြတ္ကုိဖမ္းမိေတာ့ အဂၤလိပ္ကုိ သစၥာခံရင္ ရာထူးေပးမယ္လုိ႔ ေခ်ာ့ခဲ့တာလက္မခံလုိ႔ ႀကိဳးေပးခဲ့ရာ ဘုရင္ခ်ီးျမွင့္ထားတဲ့ ကတၱီပါအကၤ် ီအစိမ္းကုိ၀တ္ၿပီး ႀကိဳးစင္တက္အသက္ေပးခဲ့တယ္။ ဆင္ျဖဴကၽြန္းေအာင္သိန္းေရး ‘နယ္ခ်ဲ႕ေခတ္ဦးေတာ္လွန္ေရးသမားႀကီးမ်ား’ စာအုပ္မွာေတြ႕ရတယ္။


ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ (၁၈၈၅)-ခု ႏုိ၀င္ဘာလ(၂၉)ရက္ေန႔မွာ သီေပါဘုရင္ပါေတာ္မူသြားၿပီး (၁၀)ႏွစ္ေက်ာ္ သူပုန္ ႏွိမ္နင္းခဲ့ၿပီးမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအနယ္ထိုင္ခဲ့တယ္။

နယ္ခ်ဲ႕သမားအုပ္ခ်ဳပ္မႈေခတ္


နယ္ခ်ဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသမားေခတ္အတြင္း (၁၉၂၀)ျပည့္ႏွစ္မွာေပၚခဲ့တဲ့ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားမ်ား သပိတ္ ေမွာက္ေရး ဦးစြာစီီစဥ္ခဲ့သူ(၁၁)ဦးမွာ ဦးဘ႐ွင္သံတြဲ(အစၥလာမ္သာသနာ၀င္)ပါခဲ့တယ္။ ျမန္မာ့ဆုိ႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီထုတ္ ‘ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျချပသမုိင္း’ ပထမတြဲ စာမ်က္ႏွာ(၂၀၀)မွာ ေတြ႕ရတယ္။


(၁၉၀၆)ခုမွာ ဗုဒၶဘာသာကလ်ာဏယု၀အသင္း(၀ိုင္အမ္ဘီေဘ)ေပၚခဲ့ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတာင္းဆုိမႈမ်ား လုပ္ၾကသလုိ (၁၉၀၉)ခုႏွစ္မွာ ‘ဘားမ်ားမြတ္စလင္မ္ ဆုိဆိုက္ယီတီ’အဖြဲ႕ေခၚခဲ့ၿပီး ၀ိုင္အမ္ဘီေအလုပ္သလုိ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ (၁၉၂၀)ျပည့္ႏွစ္ သပိတ္ႀကီးကုိ အေျခခံၿပီးေပၚေပါက္လာတဲ့ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ားဖြင့္ၾကရာ မႏၱေလးၿမိဳ႕မွာ ‘ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္’က ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္တဲ့ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းေပၚခဲ့တယ္။
(၁၉၃၀)ျပည့္ႏွစ္ ဆရာစံေခါင္းေဆာင္တဲ့ လယ္သမားသူပုန္ႀကီးေပၚခဲ့ရာ အဆင့္ျမင့္တပ္သားႀကီးအျဖစ္ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္ ‘ဦးဒူးဒူး’ဆုိသူပါခဲ့ၿပီး ဆရာစံသူပုန္ဌာနခ်ဳပ္ အလံေတာင္အနီး႐ွိ၀ံကိုက္ရြာ(ဥကၠံၿမိဳ႕ေျမာက္ဘက္၊ သူပုန္ဌာနခ်ဳပ္ရဲ႕ အေ႔႐ွဘက္မွာ႐ွိတယ္။ အိမ္ေျခ(၁၈၀)႐ွိၿပီး ဗလီႏွစ္လုံး႐ွိတယ္။ ႐ြာလုံးကၽြတ္အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကတယ္။) ရြာသားလယ္သမားအမ်ားစု ဆရာစံသူပုန္မွာပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ (ႀကိဳးက်ကၽြန္းျပန္ ဦးဘုိးျဖဴျပဳစုခဲ့တဲ့ ‘ၿဗိတိသွ် အစိုးရအား ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ေတာ္လွန္ခဲ့စဥ္က’စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ(၄၁၊ ၄၆၊ ၄၇)မွာ ေတြ႕ရတယ္။


(၁၉၃၀)ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း တုိ႔ဗမာအစည္း႐ုံး (သခင္လူငယ္အဖြဲ႕)ေပၚခဲ့တယ္။ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးတုိက္ပြဲ ျမင့္တက္ခဲ့တယ္။ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္လူငယ္မ်ား သခင္အျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတာ႐ွိတယ္။ ေရနံေျမအလုပ္သမား သပိတ္ႀကီးေပၚလာေတာ့ ဘ၀တူအလုပ္သမားမ်ားနဲ႔အတူ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ အလုပ္သမားမ်ား ပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ ဦးေသာ္ေရး ‘အိႏၵိယျမန္မာဆက္ဆံေရးမွတ္တမ္း’စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ(၁၂၇)။


(၁၉၃၈)ခု ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁၃)ရက္ေန႔မွာ ‘ဗမာမြတ္စလင္မ္ႏုိးၾကားေရးအဖြဲ႕’ေပၚခဲ့တယ္။ ‘တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး’ ေၾကြးေၾကာ္သံ ‘ဗမာျပည္ - တုိ႔ျပည္၊ ဗမာစာ - တုိ႔စာ၊ ဗမာစကား - တုိ႔စကား’ဆုိတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံကုိ ထပ္တူလက္ခံၿပီး တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးနဲ႔လက္တြဲၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္ခဲ့ၾကတယ္။


(၁၉၃၆-၁၉၃၈)ခုႏွစ္မ်ားမွာ သပိတ္ေမွာက္ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားမ်ားသပိတ္တုိက္ပြဲႀကီးမွာ တုိင္းရင္းသားအစၥလာမ္၀င္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား သပိတ္တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။


(၁၉၄၂-၄၅)ကေတာ့ ဂ်ပန္ေခတ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ေခတ္အတြင္း ဗမာ့လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(ဘီအိုင္ေအ)မွ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္(ဘီဒီေအ) ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းရာ တုိင္းရင္းသားအစၥလာမ္သာသနာ၀င္လူငယ္တုိ႔ပါ၀င္စစ္မႈထမ္းၾက တယ္။ (ဘီဒီေအ)တပ္မေတာ္ထဲက စည္းကမ္း႐ွိိသူတုိ႔ကုိ ဗုိိလ္သင္တန္းတက္ခြင့္ျပဳခဲ့လုိ႔ တက္ခဲ့ၾကၿပီး ၃-လိုင္းတစ္ပြင့္ဗိုလ္ ျဖစ္ခဲ့ၾကသူတုိ႔လည္း ႐ွိခဲ့ၾကတယ္။


ဂ်ပန္ေခတ္အတြင္းမွာပဲ အာ႐ွလူငယ္မ်ားအစည္းအ႐ုံးေပၚလာေတာ့ တုိင္းရင္းသားအစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ား ရာေထာင္မက ပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။


ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္ကဦးေဆာင္ၿပီး ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ၾကရာမွာ တပ္မေတာ္သားတုိ႔က စစ္ေရးတာ၀န္ ယူခဲ့ၾကသလုိ အာ႐ွလူငယ္အဖြဲ႕၀င္ထဲက လက္ေရြးစင္လူငယ္ေတြကုိ မဟာမိတ္တပ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးတုိ႔ကုိ တာ၀န္ေပးခဲ့လု႔ိ တစ္ခ်ဳိ႕ အေမရိကန္တပ္(၀မ္းအုိ၀မ္း)နဲ႔ ဆက္ခဲ့ၾကၿပီး ေလထီးဆင္းခဲ့ၾကသူတုိ႔႐ွိခဲ့ၾကတယ္။ မဟာမိတ္ အဂၤလိပ္တပ္ဦးနဲ႔ဆက္သြယ္ရသူတုိ႔လည္း႐ွိခဲ့ၾကသည္။ ဂ်ပန္တပ္သားတုိ႔ရဲ႕ အႏၱရာယ္ၾကားမွာ သက္စြန္႔ႀကိဳးပမ္း မဟာမိတ္ တပ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ခဲ့ၾကတာလလဲ အမ်ားပင္။ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးမွာ အသက္ေပးသြားၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္သာသနာ၀င္လူငယ္တုိ႔ ရာဂဏန္းမကပါဘူး။ (ဦးေက်ာ္ဝင္းေမာင္ ဝမ္းအုိဝမ္း)


(၁၉၄၅)-ခု ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီး မဟာမိတ္တပ္တုိ႔ျပန္၀င္လာၾကေတာ့ ဗမာျပည္ဆက္လက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စီမံကိန္း တုိ႔ကုိ ခ်လုိ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္တဲ့(ဖတပလ)မွ (ဖဆပလ)အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီးက လူထုအုံၾကြမႈတိုက္ပြဲဆင္လာ ၾကေတာ့ ‘ဗမာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ဗမာမြတ္စလင္မ္ကြန္ဂရက္(ဗမက)အဖြဲ႕ႀကီး’ (၁၉၄၅)ခုႏွစ္ ဒီီဇင္ဘာမွာ ေပၚလာတယ္္။ (ဖဆပလ) တပ္ေပါင္းစုအဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ပါ၀င္ၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရး လုံး၀လြတ္လပေရး တိုက္ပြဲဆင္ႏႊဲၾကရာမွ တုိင္းရင္းသား အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ လူထုႀကီးတစ္ရပ္လုံး ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲၾကတယ္။


တိုင္းျပည္လုံး၀လြတ္လပ္ေရးေဆာင္ရြက္ရန္ ယာယီၾကားျဖတ္အစုိးရအဖြဲ႕မွာ ‘ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္’ ၀န္ႀကီးတစ္ဦး အျဖစ္တာ၀န္ယူခဲ့ရတယ္။ (ဖဆပလ)ဗဟုိဦးစီးအဖြဲ႕မွာ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္၊ မစၥတာအက္စ္ေအရာမန္ နဲ႔ ဦးဘတင္(ခ) မစၥတာ အက္စ္ေအရ႐ွီးဒ္ တုိ႔ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္္။


တိုင္းျပည္လုံး၀လြတ္လပ္ေရး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအ၀ွမ္းပါ၀င္ေရး၊ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္္ေပၚလာေရးကိစၥ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ဦးေဖခင္(သံအမတ္ႀကီး-ၿငိမ္း)ရဲ႕ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့မႈဟာ မေသးလွပါဘူး။


တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ (ဖဆပလ)အမတ္မ်ားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံၾကရၿပီး လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအျဖစ္ …..


(၁) ဦးရာဇတ္ (မႏၱေလးၿမိဳ႕၊ ၿမိဳ႕မေ႔႐ွပိုင္း)
(၂) ဦးသန္းညြန္႔(ေမၿမိဳ႕) (မႏၱေလး၊ ေက်းလက္ေတာင္ပိုင္း)
(၃) ဦးခင္ေမာင္လတ္ (ေျမာင္းျမ၊ ေက်းလက္ေတာင္ပိုင္း)
(၄) ဦးေဖခင္ (ရမည္းသင္း၊ ေက်းလက္ေျမာက္ပိုင္း)
(၅) ဦးသန္းျမင့္ (ေမာ္လၿမိဳင္၊ ေျမာက္ပိုင္း)
(၆) ေဒၚေစာေ႐ႊ (ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မလမ္းမေတာ္)တုိ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားျဖစ္လာၾကပါတယ္။


တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္က ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံစည္းမ်ဥ္းေရးဆြဲရာမွာ ဌာနမ်ဳိးစုံမွာ ခြဲေ၀တာ၀န္ယူခဲ့ၾက ပါတယ္္။ လြတ္လပ္ေရးမေၾကညာခင္ (၁၉၄၇)-ခု ဇူလိုင္လ(၁၉)ရက္ေန႔ ႏိုင္ငံေတာ္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား လုပ္ႀကံခံရေတာ့ ‘ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္’နဲ႔ သက္ေတာ္ေစာင့္ ‘ရဲေဘာ္ကုိေထြး’တုိ႔ အသက္ေပးသြားၾကရပါတယ္။


တိုင္္းျပည္လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေဆာင္႐ြက္ၾကရာမွာ ပါလီမန္-တြင္း၊ ပါလီမန္-ပ လုပ္ရပ္ေတြမွာ ဗမကအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဟာ က်ရာတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ေဖာ္ျပပါတုိ႔ဟာ ‘ဘာေတြလုပ္ခဲ့ၾကသလဲ’ေခါင္းစဥ္ရဲ႕ အက်ဥ္းသာျဖစ္ပါတယ္။

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

(၄) ဘယ္ကုိသြားၾကမွာလဲ


ဒီေခါင္းစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး နည္းနည္း႐ွင္းခ်င္ပါတယ္။


လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတုိင္းမွာ ေတးကဗ်ာလကၤာေတြေပၚခဲ့တယ္။ နတ္႐ွင္ေနာင္ဟာ ကဗ်ာ့ပါရဂူ႐ွင္လုိ႔ေတာင္ ဆုိၾကတာ ႐ွိပါတယ္္။ သူ႔ကဗ်ာေတြဟာ ေမတၱာဘြဲ႕မ်ားပါတယ္္။


ျပည္န၀ေဒးႀကီးလုိ႔ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ စာဆုိႀကီးဟာ အင္း၀မွျပည္သုိ႔ ဧရာ၀တီေၾကာင္းက စုန္ဆင္းခဲ့တယ္။ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာေတြ႕ရတဲ့ ေတာ၊ ေတာင္၊ ေစတီီ၊ ပုထုိးတုိ႔ကုိ စပ္ဆုိခဲ့တယ္္။ သူ႔ကဗ်ာထဲမွာ သင္ခန္းစာယူစရာေတြ ပါခဲ့တယ္။


စာဆုိ႐ွင္ႀကီး ‘မုဟမၼဒ္ကာစင္ (ေခၚ) ဆရာႀကီးဦးႏု’ဟာ (၅၅)ပိုဒ္ပါတဲ့ လကၤာႀကီးကုိ ခရီးသြားမွတ္တမ္းအျဖစ္ ေရးစပ္ခဲ့တယ္္။ အပိုဒ္တိုင္းက အစၥလာမ္သာသနာကုိ အေျခခံခဲ့တယ္။ ေရာက္ရာအရပ္မွာ ေမြးျမဴဖန္ဆင္း႐ွင္ အလႅာဟ္ အ႐ွင္ကုိအၿမဲတမ္းသတိရေနရမယ္။


ႏွစ္ဘ၀ေက်းဇူး႐ွင္ မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္ကုိ အၿမဲမျပတ္ ေမတၱာပုိ႔ေနရမယ္။ ကုန္းေပၚေနေန၊ ေရေပၚေရာက္ေရာက္ ဆြလာသ္(၅)ႀကိမ္၀တ္ျပဳရမယ္။ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ကုိ အၿမဲမျပတ္ဖတ္ရြတ္ရမယ္လုိ႔ သာသနာ့လမ္းညႊန္မႈ ျပဳခဲ့တယ္။ သူကိုယ္တိုင္လည္း မပ်က္လ္ိုက္နာေဆာင္႐ြက္ခဲ့တယ္လုိ႔ဆုိတယ္။


အဆုိေတာ္ ခင္ေမာင္ရင္ (ဇာတ္လိုက္မင္းသား)က စစ္မျဖစ္ခင္ ‘ဆင္းရဲျခင္းလြတ္ကင္းေအာင္ လမ္းျပေဆာင္ပါမည္’ လုိ႔ အမ်ဳိးသားစိတ္ဓါတ္တက္ၾကြေအာင္ဆုိခဲ့တဲ့ နဂါးနီသီခ်င္းဟာ ဒီေန႔ထိ မ႐ိုးႏိုင္ေသးပါဘူး။ အမ်ဳိးသားစိတ္ဓါတ္ကုိလည္း တက္ၾကြေစခဲ့တယ္။


စာဆုိ႐ွင္ႀကီးေတြစပ္ဆုိခဲ့ၾကတဲ့ ေတး၊ ကဗ်ာ၊ လကၤာေတြဟာ ဘ၀အေတြ႕အႀကံဳကုိ အေျခခံၿပီး ေရးခဲ့စပ္ဆုိခဲ့ၾက တာပါ။
‘စာေပ၊ ၀တၳဳ၊ ရတု၊ ကဗ်ာ၊ ပ်ဳိ႕၊ လကၤာႏွင့္ သာသည့္သီခ်င္း အဲေစာင္းညွင္းကုိ မကင္းမျပတ္ ဖတ္ရြတ္ေလ့က်က္ တီးမႈတ္လ်က္သာေနေကာင္းစြာတည္း’လုိ႔ ၀န္ႀကီးပေဒသရာဇာက ဆုိခဲ့ပါတယ္။


ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီမွာ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္တာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ ေဇယ်ေက်ာ္ထင္ ဗုိလ္မွဴးႀကီး ဘရွင္(ကြယ္လြန္)က အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီနဲ႔ တုိင္းရင္းသားႏိုင္ငံသားအားလုံးနဲ႔ အကၽြမ္း၀င္တဲ့ ေတးႏွစ္ပုဒ္ စပ္ခဲ့တယ္။ ‘အာန္ဆြာရီေတး’နဲ႔ ‘အားလုံးအညီ’။ ဒီသီခ်င္းႏွစ္ပုဒ္ကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အၿမတ္တႏုိး သီဆုိေနၾကတယ္။ သီခ်င္း အဓိပၸါယ္ကုိေတာ့ ဂဃနဏစဥ္းစားနားလည္ၾကတယ္္လိ႔ု မထင္ပါဘူး။ (သီခ်င္းစာသားမွာ) ‘တိုင္းရင္း မြတ္စလင္မ္ ေနာက္က်ခဲ့လွၿပီ’တဲ့ အတိတ္ကုိေဖာ္ျပတာပါ။ ‘လ်င္္စြာထင္စြာ ေ႔႐ွသုိ႔စိုက္စိုက္ခ်ီ’တဲ့ ပစၥဳပၸန္ကုိေဖာ္ညႊန္းတာပါ။ ‘ဘာသာစုံေလးစားၾကမွအတည္ … တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံ တကယ္ပင္ခ်စ္ၾကည္ေစမည္’တဲ့ အနာဂတ္အတြက္ လမ္းညႊန္တာပါ။

သင္ခန္းစာယူရမယ့္ အတိတ္ျဖစ္ရပ္


ပင္လုံစာခ်ဳပ္ႀကီးခ်ဳပ္ဆုိခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္၀ါရီလ(၁၂)ရက္ကုိ ျပည္ေထာင္စုေန႔လုိ႔ သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္စဥ္ျပည္ေထာင္စုေန႔ က်င္းပခဲ့တယ္္။ ျပည္ေထာင္စုေန႔က်င္းပတိုင္း အနယ္နယ္အရပ္ရပ္က လူမ်ဳိးေပါင္းစုံလာေရာက္ၾကတာ ႏွစ္စဥ္ပါ။
(၁၉၅၂၊ ၅၃-၅၄)ခုႏွစ္မ်ားက ရန္ကုန္မွာက်င္းပတဲ့ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံတုိ႔ကုိႀကိဳဆုိေရး၊ ေနရာခ်ထားေရး၊ ဧည့္ခံေရးတုိ႔ကုိ ရန္ကုန္ခရိုင္(ဖဆပလ)က တာ၀န္ယူရပါတယ္။ အဲဒီတာ၀န္သုံးရပ္ကုိ ဖဆပလတပ္ေပါင္းစုအတြင္းမွာရွိတဲ့အဖြဲ႕ေတြက ကုိယ္စားလွယ္ေတြပါ၀င္ခဲ့ရလုိ႔ ရန္ကုန္ခရိုင္(ဗမက)ကုိယ္စားလွယ္(၅)ဦးပါ၀င္ၾကရာမွာ ကၽြန္ေတာ္ရယ္၊ ဟာဂ်ီဦးတင္ေမာင္ (န၀ါဗ္)၊ ဟာဂ်ီဦးစေလမန္တင္ေမာင္၊ ဦးႏူးရ္ကုိေလးတုိ႔ ႏွစ္စဥ္ပါ၀င္ခဲ့ၾကရတယ္။


အနယ္နယ္အရပ္အရပ္မွ လူမ်ဳိးစုေခါင္းေဆာင္တုိ႔နဲ႔ ရင္းႏွီးမႈရခဲ့ၾကတယ္။ ဒီရင္းႏွီးမႈက ဘယ္မွာအက်ဳိးရွိခဲ့သလုိ ဆုိေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာျပဳလုပ္ေရးကန္႔ကြက္ၾကေတာ့ အဲဒီလူမ်ဳိးေပါင္းစုံတုိ႔ႏွင့္ လက္တြဲမိခဲ့ၾကတယ္။ ပုိမုိရင္းႏွီးခဲ့ၾက တယ္။ ခုေတာ့ ေသကုန္တဲ့လူေတြမ်ားပါၿပီ။ အသက္မေသက်န္ေနၾကသူတုိ႔နဲ႔ ဒီေန႔အထိ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈရွိၾကပါတယ္။
အစၥလာမ္ေကာင္စီေပၚေပါက္ေအာင္ အုတ္ျမတ္ခ်ခဲ့သူမ်ား အစၥလာမ္ေကာင္စီမွာ မရွိၾကေတာ့ပါ။ ကၽြန္ေတာ္လဲ အုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့သူမဟုတ္ပါ။ အုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့သူအားလုံး အလႅာ့ဟ္ထံျပန္ကုန္ၾကပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ သာသနာနဲ႔ တုိင္းရင္းသား၊ ႏိုင္ငံသားတုိ႔အက်ဳိးေဆာင္ႏိုင္မယ့္ မ်ဳိးဆက္သစ္ပညာတတ္ထက္ျမက္သူေတြ လုိပါတယ္။


ဒီကေန႔ အစၥလာမ္ေကာင္စီက 'မြတ္စလင္မ္ပီသေရး၊ တုိင္းရင္းသားပီသေရး'ဆုိၿပီးလမ္းႏွစ္သြယ္ခ်မွတ္ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မြတ္စလင္မ္ပီသေရးအတြက္ အာန္ဆြာရီသင္တန္းမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အဆင့္ျမင့္မားစြာ ပုိ႔ခ်ဖုိ႔လုိအပ္သလုိ တိုင္းရင္းသားပီသေရး(အမ်ဳိးသားေရး)အတြက္ အဆင့္ျမင့္သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ပို႔ခ်ဖုိ႔ကိုလည္း အထူးလုိအပ္ပါတယ္။ တစ္ဆက္တည္း ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာက ကုိယ့္သမုိင္းကုိ ကုိယ္တုိင္မသိၾကရင္ တုိင္းရင္းသားေကာင္းမ်ားျဖစ္လာဖုိ႔ မလြယ္ပါ။ အနာဂတ္ရင္ေလးဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ ဗုိလ္မွဴးဘရွင္ခ်ခဲ့တဲ့ လမ္းညႊန္မႈဟာ 'ဘယ္ကုိသြားၾကမွာလဲ'ဆုိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းပါ။ သက္ဆုိင္ရာ ပညာရွင္မ်ားကလည္း 'သမုိင္းေပ်ာက္ရင္ ဇာတိေပ်ာက္မယ္၊ ဇာတိေပ်ာက္ရင္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ပါ ေပ်ာက္လိမ့္မယ္'လုိ႔ ဆုိထားပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္အပါအ၀င္ေကာင္စီအဆင့္ဆင့္ရွိ ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ စုိးရိမ္ေသာကရွိခဲ့တာေၾကာင့္ ေကာင္စီဌာနခ်ဳပ္ဥကၠဌႀကီး ဟာဂ်ီဦးသိန္းႏွင့္ အေၾကအလည္ေဆြးေႏြးၿပီး သာသနာေရး၊ အမ်ဳိးသားေရးမွန္ကန္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖုိ႔ ေမၿမိဳ႕(ျပင္ဦးလြင္) ၁၅-ၾကိမ္ေျမာက္ ဦးစီးညီလာခံမွာ အဆင့္ျမင့္သင္တန္းဖြင့္လွစ္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။

ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရး


ဒီကေန႔အေျခအေနဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အားလုံးအတြက္ ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အထူးလိုအပ္တဲ့အခ်ိန္အခါျဖစ္ပါတယ္။


ဒါေၾကာင့္ ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရး မွန္ကန္စြာတည္ေဆာက္ရယူႏိုင္ဖုိ႔ အေျခခံမူတစ္ခု အႀကံျပဳ တင္ျပအပ္ပါတယ္။


ကၽြန္ေတာ္တုိ႔တစ္မ်ဳိးသားလုံး အတိတ္ေခတ္အဆက္ဆက္ကာလတုိင္းမွာ အမိႏိုင္ငံအတြက္ ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိး ေပါင္းစုံတုိ႔ႏွင့္အတူ ပတ္၀န္းက်င္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္စစ္မက္ျဖစ္ပြားခဲ့ရာမွာေသာ္လည္းေကာင္း၊ ၿဗိတိသွ်တုိ႔၏ သုံးႀကိမ္တိုင္တိုင္ က်ဴးေက်ာ္မႈမ်ားကုိ ခုခံတြန္းလွန္ရာမွာေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကုိေတာ္လွန္ရာမွာေသာ္လည္းေကာင္း၊ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းၾကရာမွာေသာ္လည္းေကာင္း အညီအညြတ္ေပါင္းစည္းေဆာင္ရြက္ခဲ့တာဟာ သမုိုင္းရဲ႕ ကာလတုိင္းမွာ အထင္အရွားပါ။


အဆုိပါ တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးအတြက္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံႏွင့္အတူ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ၾကတဲ့ သမုိင္းတန္ဖုိးမ်ားကုိ အေျချပဳၿပီး ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရးေဆာင္ရြက္ျခင္းဟာ မွန္ကန္တဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ပင္ ျဖစ္ပါတယ္။


ဒါေၾကာင့္ ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ အခမ္းအနားမ်ားမွာ သ၀ဏ္လႊာေပးျခင္း၊ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားျခင္းတုိ႔မွာ အဆုိပါ အခ်က္အလက္မ်ားထည့္သြင္းေဖာ္ျပေဆာင္ရြက္သင့္ပါေၾကာင္း အႀကံျပဳတင္ျပအပ္ပါတယ္။


ေခါင္းစဥ္(၄)ရပ္ကုိ သေဘာေပါက္နားလည္ျခင္း၊ လက္ေတြ႕ေဆာင္ရြက္ျခင္းတုိ႔သည္သာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္သာသနာ၀င္တုိ႔အတြက္ မဟာတာ၀န္ျဖစ္ျဖစ္တယ္။ ျဖစ္စဥ္သမုိင္းတုိ႔ကုိ ပုိမုိ သေဘာေပါက္ၾကေအာင္ ေလ့လာၾကပါ။


"သမိုင္းတုိ႔သာလွ်င္ တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသားအားလုံးတုိ႔အတြက္ သက္ေသခံျဖစ္မွာပါ"

အားလုံးအေပၚသုိ႔ ခ်မ္းေျမ့သာယာမႈအေပါင္းသက္ေရာက္ပါေစ ........... အာမီးန္ .....

ပသီဦးကုိကုိေလး

(အဆင့္ျမင့္သင္တန္း၊ ၂၅-၃၀.၇.၁၉၉၉-ခု၊ ဇုန္(၂) ရန္ကုန္ ႏွင့္ ၃-၉.၄.၂၀၀၀ ခု ဇုန္(၃) ေမာ္လၿမိဳင္တုိ႔တြင္ နာယကႀကီး ပသီဦးကုိကုိေလး၏ ပုိ႔ခ်ခ်က္မွ ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။)

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

ပသီဦးကုိကုိေလး၏ တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္သာသနာ၀င္တုိ႔အတြက္ ေခါင္းစဥ္(၄)ရပ္ စာအုပ္မွ ပထမအပိုင္းကုိ ကူးယူတင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဒုတိယပိုင္း "ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္အစၥလာမ္သာသနာ"ေခါင္းစဥ္ကုိ ဆက္လက္တင္ျပေပးပါမယ္။

Special thanks to ၀ိုင္း