သမိုင္းစာမ်က္ႏွာေပၚမွ သင္ခန္းစာမ်ား(၁)

အစၥလာမ္သာသနာကို သက္၀င္ယံုၾကည္ေသာ မြတ္စလင္မ္တို႔သည္ ေျမျပင္အရပ္ရပ္ တြင္ေနထုိင္ၾကၿပီး လူမ်ိဳးအသီးသီးျဖစ္လ်က္လည္းေကာင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈ အသီးသီးျဖစ္လ်က္ လည္းေကာင္း၊ စကားအေျပာအဆိုကဲြျပားလ်က္ လည္းေကာင္းရွိလင့္ကစား တစ္ပါးတည္း ေသာ ကိုးကြယ္ရာအရွင္အျဖစ္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ကို သက္၀င္ယံုၾကည္ၾကေလ သည္။ ေနာက္ဆံုးေပၚထြန္းခဲ့ေသာ တမန္ေတာ္ျမတ္မုဟမၼဒ္ ၏ေနာက္လိုက္အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ မ်က္ႏွာမူရာအရပ္ တစ္ခုတည္းကို မ်က္ႏွာမူရာတြင္လည္းေကာင္း၊ တစ္ေစာင္တည္း ေသာ က်မ္းကို ျပည့္၀ကုံလံုျပီးျပည့္စံုေသာ ဘ၀လမ္းညႊန္အျဖစ္ လိုက္နာရာတြင္လည္းေကာင္း၊ ထပ္ တူထပ္မွ် ျဖစ္ၾကကုန္သည္။

ကိုယ္က်င့္တရားတြင္ အျမတ္ဆံုး၊ က်င့္စဥ္က်င့္ရပ္တြင္ အစင္ၾကယ္ဆံုး၊ လူမႈေရးတာ ၀န္တြင္အပီျပင္ဆံုး၊ လူ႔အက်ိဳးျပဳရာတြင္အထက္ျမက္ဆံုး အုပ္စုအျဖစ္အတိတ္သမိုင္းက သက္ ေသခံလ်က္ရွိသည္။

ကမာၻ႔သမိုင္းမွတ္တိုင္မ်ားအနက္ အတိအက်မွတ္တိုင္တစ္ခုကို ေထာက္ျပရေသာ္၊ ၁၈၈၂ခုႏွစ္ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ၏ ““ေသာက္ဖီးက္ သစၥာေဖါက္မႈအေရး”” ေၾကာင့္ ၿဗိတိသွ်တို႔သည္ အစၥလာမ္သာ သနာ၀င္တို႔၏ နယ္ေျမမ်ားအနက္ အမာခံေဒသတစ္ခုျဖစ္ေသာ၊ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံကို စတင္တိုက္ ခိုက္ သိမ္း ပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။ မြတ္စလင္မ္တို႔ဖက္မွ အူူရာဘီေခါင္းေဆာင္မႈျဖင့္ ျပန္လွန္တိုက္ ခိုက္ခဲ့ေသာ္လည္း ေခတ္မွီလက္နက္အင္အား မမွ်တမႈေၾကာင့္မြတ္စလင္မ္တို႔ုစစ္ရံႈးၿပီး ၿဗိတိ သွ်တို႔သည္ နယ္ေျမတစ္ခုကို ေျခကုတ္ ရခဲ့သည္။

လက္နက္အင္အားေၾကာင့္ တစ္ႀကိမ္ထိုးေဖါက္၀င္ေရာက္ ႏိုင္လင့္ကစား မြတ္စလင္မ္ တို႔သည္ ႏိုးၾကားထက္မ်က္ တက္ႂကြသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သူတို႔အားလံုးထံတြင္ လူ႔ဘ၀ဖံြ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ပို႔ခ်ေသာ ဘ၀လမ္းညႊန္မႈက်မ္းရွိသည္။ ထိုလမ္းၫႊန္က်မ္းမွာ မည္ သည့္အရပ္တြင္ရွိသည့္ မြတ္စလင္မ္၊ မည္သည့္အမိဘာသာစကားကိုပင္ ေျပာေျပာ၊ မူရင္းအား ျဖင့္ အရဗီစာေပႏွင့္ေရးသားထားေသာက်မ္းကို ဖတ္ရြတ္ရာတြင္၊ နားလည္ သေဘာေပါက္ရာ တြင္၊လက္ေတြ႕လိုက္နာက်င့္သံုးရာတြင္ အားလံုးေသာမြတ္စလင္မ္တို႔တြင္ တူညီခ်က္ တစ္ရပ္ ရွိသည္ကို ၿဗိတိသွ်တို႔က တျဖည္းျဖည္းေလ့လာ ေတြ႕ရွိရေလသည္။

ထို႕ေၾကာင့္ ၿဗိတိသွ်တို႔သည္ မြတ္စလင္မ္တို႔၏ နယ္ေျမတစ္ကြက္ကို အခ်ိန္ေတာ္ၾကာ အုပ္စိုးႏိုင္ဖို႔ရာ အခက္အခဲရွိၾကေၾကာင္း သိျမင္လာေလသည္။ ရရွိၿပီးျဖစ္ေသာ နယ္ေျမကို ေကာင္းစြာအုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ေရး၊ ေနာက္ထပ္ မြတ္စလင္မ္မ်ား၏ နယ္ေျမမ်ားကို ဆက္ခါဆက္ခါ သိမ္းပိုက္ႏုိင္ေရးအတြက္ ၿဗိတိသွ်တို႔ အျပင္းအထန္ ဆက္လက္ေလ့လာ ၾကေလေတာ့သည္။

စစ္ပဲြမ်ားအပဲြပဲြႏႊဲၿပီး အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆံုးၿပီးမွ ေအာင္ျမင္ျခင္းထက္ ရန္သူျဖစ္သူမ်ားကပင္ အညံ့ခံလက္ေျမႇာက္အရံႈးေပးၿပီး ကၽြန္ ေတာ္တို႔မြတ္စလင္မ္မ်ားအ တြက္ အသင္တို႔ၿဗိတိသွ်မ်ားသာ အုပ္ခ်ဳပ္စိုးမိုးသူအရွင္သခင္မ်ားျဖစ္သည္ဟု မြတ္စလင္မ္ တို႔၏ လက္ေတြ႕ဘ၀ကပင္ သက္ ေသခံလာရေလာက္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခ်က္ တစ္ရပ္ကို ျပဳလုပ္ခဲ့ေလသည္။

သာမန္အားျဖင့္ေျပာရလွ်င္ လိမ္မာပါးနပ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း အၾကံပက္စက္ ေသာ ၿဗိတိသွ်တို႔မွာ အသိၪဏ္ျဖင့္ ပရိယာယ္ကိုသံုးစဲြရာတြင္ အလြန္ထက္ျမက္ေလသည္။ တစ္ဖက္သားအေပၚ လိမ္လည္လွည္႔ျဖားရာတြင္ တစ္ဖက္ရန္သူက အလိမ္ခံရသည္ဟု မထင္ သည့္အျပင္ေက်းဇူးရွင္ဟုပင္ ထင္မွတ္လာရန္ ျပဳႏိုင္စြမ္းရွိ၏။ ရန္သူသည္ မိမိႏွင့္ ေနာင္လာ ေနာက္သားမ်ဳိးဆက္မ်ားကိုပင္ ယင္းအေမြဆိုးကို မက္မက္ေမာေမာလိုလိုခ်င္ခ်င ္ဆက္ခံယူ ေစၾကသည္။

နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ်တို႔သည္ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ေနရေသာ မြတ္စလင္မ္အင္အားစု အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေကာင္းစြာေလ့လာဆည္းပူးၿပီး ထိုအခ်ိန္ထိုအခါက ၿဗိတိသွ်အစိုးရ၏ နန္းရင္း၀န္ ““ ၀ီလ်ံအက္(ဒ္)၀ါဒ္ဂလက္စတံုုး (၁၈၀၉-၁၈၉၈)သည္ မိမိ၏ ပါလီမန္တြင္ မြတ္စလင္မ္တို႔ အေပၚ ထာ၀စဥ္ေအာင္ႏိုင္ေရး သုေတသနစာတမ္းတစ္ေစာင္ တင္သြင္းခဲ့သည္။

မစၥတာ၊ ဂလက္စတံုးသည္ ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္လႊြတ္ေတာ္တြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရင္း က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ကို မိမိလက္တြင္ ကိုင္လ်က္၊-


““ ရဲေဘာ္တို႔ အဲဒီက်မ္းစာအုပ္ဟာ မြတ္စလင္မ္တို႔ဘ၀တည္ ေဆာက္မႈအတြက္ ဥပေဒျဖစ္တယ္။ မြတ္စလင္မ္ေတြဟာ ဒီက်မ္းကိုသေဘာေပါက္ၿပီး လက္ေတြ႕လိုက္နာက်င့္ သံုးေနသမွ် ကာလပတ္လံုး ကၽြႏ္ုပ္တို႔ၿဗိတိသွ်မ်ားအပါအ၀င္ မည္သည့္လူမ်ိဳးမွ် မြတ္စလင္မ္ တို႔ကို ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေနႏိုင္မွာမဟုတ္။ ၄င္းတို႔နယ္ေျမမ်ားတြင္ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ေအးခ်မ္းစြာႀကီးစိုး ႏိုင္ၾကမွာမဟုတ္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ မြတ္စလင္မ္တို႔ရဲ႕အေတြး အေခၚအေမွ်ာ္အ ျမင္၊ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္မ်ားကို ထက္ျမက္ျမင့္မားေအာင္ သြန္သင္ရာမွာ ဘယ္လုပ္ငန္းတာ၀န္ ၀တၱတရားနဲ႔ ေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္ရင္းျဖင့္ ဘ၀တည္ေဆာက္ရတယ္လို႔ တစ္ေသြ မတိမ္း လိုက္နာရန္ မြတ္စလင္မ္ ေယာက်္ားမိန္းမတို႔အား ဒီက်မ္းကျပဌာန္းထားတယ္”” “ “ဒီေတာ့ ၿဗိတိသွ်အာဏာပိုင္ေတြဟာ ေရာက္ေလရာအရပ္မွာရွိတဲ့ မြတ္စလင္မ္ေတြအတြက္ အလိမၼာတ ရားသံုးၿပီး ေအာက္ပါပညာ ေရးမူ၀ါဒတစ္ခုကို မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစား အေကာင္အထည္ေဖၚ ၾကရမယ္ ”

ၿဗိတိသွ်နန္းရင္း၀န္ ဂလက္စတံုးက မြတ္စလင္မ္တို႔အတြက္ ပညာ ေရးမူ၀ါဒ ျပဌာန္း ခ်က္မွာ၊-

(၁) အစၥလာမ္သာသနာသည္ မြတ္စလင္မ္အားလံုးကို ေန႔စဥ္ႏွင့္တစ္သက္တာပတ္လံုး အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အား တသသတိရလ်က္၊ ၀တ္ျပဳလ်က္၊ ရွိေနရမည္ျဖစ္သည္။ တစ္ကိုယ္ ရည္ တစ္ကာယ တရားဘ၀နာ စီးျဖန္းၿပီး ဤေလာကအလွကို ရြံရွာမုန္းတီးမႈကိုသာ ျပဌာန္း ေၾကာင္း ေကာင္းစြာသေဘာေပါက္ေစရမည္။ ဤလူ႔ေဘာင္ေလာကသည္ အကုသိုလ္အတိ ၿပီးလ်က္ရွိၿပီး ေကာင္းမႈႏွင့္မေကာင္းမႈကို နားလည္သည့္ကယ္ တင္ရွင္လမ္းျပမ်ားကို ရွာေဖြၿပီး တပည့္ခံလိုက္နာၾကရမည္ဟု သင္ၾကားေပးရမည္။

(၂) ကုရ္အာန္သည္ အလြန္ျမင့္ျမတ္ေသာက်မ္းျဖစ္သည္။ လူတိုင္းႏွင့္မဆိုင္။ လူတိုင္းမ ေလ့လာရ။ သာမန္လူသားမ်ား ေလ့လာပါက လမ္းလဲြသြားမည္။ က်မ္းျမတ္ကို ဖြင့္ဆိုရန္မွာ ဘာသာေရးပညာရွင္ အလင္းရပုဂ္ၢဳိလ္မ်ားသာ ဖြင့္ဆိုႏိုင္သည္။ ထိုပုဂ္ၢိဳလ္တို႔၏ သင္ၾကားျပ သမႈကိုသာခံယူရမည္။ သာမန္မြတ္စလင္မ္မ်ားအဖို႔ အသံထုတ္ရုံသက္သက္ နားလည္သ ေဘာေပါက္ရန္မလုိပဲ ရြတ္ဖတ္သရဇၥ်ာယ္ရံုျဖင့္ လာဘ္လာဘတိုးပြားၿပီး လံုေလာက္လွၿပီဟု သာ သင္ၾကားပို႕ခ်ေပးရမည္။

ဒီအခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ မြတ္စလင္မ္မ်ားအား ပို႔ခ်ၿပီး အသားေသေနေအာင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္လွ်င္ တို႔နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ်တို႔အတြက္ မြတ္စလင္မ္မ်ားကို လက္နက္ဆဲြကိုင္ တိုက္ခိုက္ ေနစရာမလို။ ယွဥ္ၿပိဳင္ႀကိဳးစား ေနရန္မလိုပဲ သူတို႔သည္ တို႔အဖို႔ထာ၀ရ အလုပ္အေကၽြးျပဳမည့္ တပည့္ေကာင္း၊ ကၽြန္ေကာင္းမ်ားအျဖစ္ ကမာၻတည္သေရြ႕ ရပ္တည္ေနၾကမည္ မွာေျမႀကီး လက္ခတ္မလဲြပင္ ျဖစ္သည္။

ဤကဲ့သို႔ သင္ၾကားေပးျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ အကယ္၍ ကုရ္အာန္လမ္း ၫႊန္မႈကို မြတ္စ လင္မ္မ်ား ဖတ္ရြတ္ေလ့လာၿပီး နားလည္သေဘာေပါက္သည္ ဆိုသည္ႏွင့္ ဧကန္အမွန္ အစၥလာမ္သည္၊-

(၁) လူမႈဆက္ဆံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႀကီးပြားေရးတို႔ကို လူ႔ေလာကတစ္ ခြင္တြင္ တစ္ သက္္ပတ္လံုး မည္သုိ႔ဆည္းပူးရွာေဖြခံစား၍ ဤသာယာ၀ေျပာေသာ ေလာကသစ္ကို တည္ ေဆာက္ရန္သင္ၾကားေပးသည့္ လမ္းၫႊန္ျဖစ္ေၾကာင္း သိသြားၾကေပမည္။အဲဒီအခါ တ႔ိုၿဗိတိသွ် တို႔အဖို႔ ဒီေလာကႀကီးတြင္ ႀကီးပြားခ်မ္းသာတိုးတက္ဖို႔ ရွိေတာ့မည္ မဟုတ္သျဖင့္ မြတ္စလင္မ္ မ်ားအား ကုရ္အာန္ပါ လူမႈဆက္ဆံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ဆိုင္ရာ နားလည္သ ေဘာေပါက္ျခင္း မရွိေစပဲ အဖတ္သက္သက္(Mere Recitation) ျဖင့္ အလြန္မတန္ျပည့္စံု ၿပီဟုသိေစလ်က္ ျမင္သာျမင္မၾကင္ေစႏွင့္၊ ဖတ္သာဖတ္ေစ နားလည္ရန္ သေဘာေပါက္ရန္ စိတ္ကူးမေပၚေစႏွင့္။

(၂) အစၥလာမ္သည္ လူတို႔ေနထိုင္အသက္ရွင္ရာ ရပ္ကြက္နယ္ ပယ္၊ တိုင္းျပည္ လူ႔ေဘာင္တစ္ခုလံုးကို မည္သို႔မည္ပံု စီမံကြပ္ကဲအုပ္ခ်ဳပ္ရမည္ကို သင္ၾကားေပးေသာစနစ္ က်င့္စဥ္တစ္ခုျဖစ္သည္ကို လံုး၀အသိ မေပးရ။ ဒီနည္းေတြ ကုရ္အာန္မွာပါလို႔ ပါမွန္းမသိေစရ။ ကုသိုလ္ရေရး၊ ဂ်ႏၷသ္ရေရးအတြက္ ထပ္တစ္လဲလဲ ရြတ္ဖတ္ေစရမည္။ ဒါမွသာ ဒီေျမဒီမိုးရွိရွိ သမွ်၊ တို႔ရဲ႕ပိုင္နက္ျဖစ္ၿပီး မြတ္စလင္မ္ေတြဟာ ယင္းပိုင္နက္မွ သစၥာအရွိဆံုး ေက်းကၽြန္မ်ား အျဖစ္ သားစဥ္ေျမးဆက္ ရပ္တည္ေနမည္ျဖစ္သည္။

(၃) အစၥလာမ္သည္ လူသားတို႔ဘ၀ျဖစ္စဥ္၊ လူသားဘ၀၏ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ လူ႕တန္ဖိုး၊ လူ႕အရည္အေသြးျဖင့္ အျပည့္အ၀ ေနထုိင္အသက္ ရွင္သန္ရန္ လမ္းၫႊန္ျပထားသည္ကို လံုး၀ျပည့္ဖံုးကားခ်ၿပီး ေသေန႔ေမြးေန႔ႏွစ္ေန႔အတြင္း ဘ၀ကိုအရံႈးေပးလက္ေျမႇာက္ၿပီး အညံ့ဆံုး သတၱ၀ါအျဖစ္ မိမိကိုယ္ကို ခံယူထားရုံမွ် အသိေပးပါ။

(၄) အစၥလာမ္သာသနာတြင္ အဆိုအမ်ိဳးမ်ိဳး အေတြးအေခၚကင္းမဲ့ေသာ ပံုျပင္ဒ႑ာရီ သိန္းေသာင္းျဖင့္ သံသယျဖစ္ဖြယ္ အသြယ္သြယ္ႏွင့္ အျငင္းပြားစရာမ်ား ျပည့္ႏွက္လ်က္ အေသးအဖဲြကဲြဲလဲြခ်က္မ်ားအေပၚ ျငင္းခံုေနျခင္း၊ ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားေနျခင္း၊ မြတ္စလင္မ္အခ်င္း ခ်င္း တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ ပုတ္ခတ္ေျပာဆိုေနျခင္း၊ အေသသတ္ႏိုင္သည္အထိ တိုင္ပဲြ၀င္ျခင္း သည္ သာသနာ့အာဇာနည္ဘဲြ႕ရၿပီး သာသနာကို ခ်စ္သည့္သူတိုင္း ျပဳကိုျပဳရမည့္ တာ၀န္ျဖစ္ သည္ဟု သိနားလည္ေစရမည္ ဟူေသာမိန္႔ခြန္းျဖင့္ ““ဂလက္စတံုး”” က မိန္႔ခြန္းကိုအဆံုး သတ္ခဲ့သည္။

ဤေနရာတြင္ ၀ိတိုရိယေခတ္ ၿဗိတိသွ်နန္းရင္း၀န္ ““ဂလက္စတံုး””အေၾကာင္း အနည္း ငယ္ေျပာလိုသည္။ သူသည္ ၿဗိတိသွ်သမိုင္းတြင္ ေက်ာ္ၾကားဆံုး၊ အေတာ္ဆံုး အစြမ္းေဆာင္ ႏိုင္ဆံုုး ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ဦးျဖစ္သည္။

၁၈၆၈မွ၁၈၉၄ခုႏွင့္အတြင္း ၿဗိတိသွ်နန္းရင္၀န္အျဖစ္ ေလးႀကိမ္တိုင္တိုင္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရသူျဖစ္ သည္။

ဦးျမတ္သူ၏ေဆာင္းပါး Ref : www.quraninburmese.com
Ref : Islam Yaungche Society (IYS) Group