Watch..before it is pulled

This is "supposedly" the video that FOX NEWS has been trying to show that is constantly blocked by the administration.
Watch this QUICKLY--before it gets Pulled

Click : http://www.youtube.com/watch_popup?v=tCAffMSWSzY#t=28

Agony And Ecstasy

We all are come from
same place
with different beliefs
hurting each other
love, sympathy & unity
bring us peace
release our self
from chains of unstable life
at the end of the journey
we all have to return
to Oneness.

(Mei Mei)

တမန္ေတာ္ျမတ္ၾကီး ရဲ ့မိန္းခြန္းေတာ္

““မိတ္ေဆြအေပါင္းတို႔အေနနဲ႔သိသင့္ သိထိုက္ပါသည္ဟု သိေစခ်င္ေသာရည္ရြယ္ျဖင့္ မွ်ေ၀လိုက္တာပါ။ တစ္ျခားမိတ္ေဆြမ်ားကိုလဲ ဆက္လက္မွ်ေ၀ေပးၾကပါလို. ေမတၱာရပ္ခံလွ်က္””


တမန္ေတာ္အေပါင္း၏ အခ်ဳပ္တံဆိပ္ေတာ္ဦးစီးေခါငး္ေဆာင္ ၊ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး
မုဟမၼဒ္(ဆြ) သက္ေတာ္ ၆၃ ႏွစ္အရြယ္ ဇြလ္ဟဂ်္လ ၈ ရက္ေန႔တြင္
ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ဟဂ်္၀တ္ျပဳစဥ္ အာရာဖသ္ ကြင္းျပင္ေတာ္၌ မိန္႔ၾကားခဲ့ေသာ
သမိုင္း၀င္ မိန္႔ခြန္းေတာ္ -

““ ခီ်းမြမ္းေထာမနာျခင္းဟူဟူသမွ်သည္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အဖို႔သာတည္း။
သို႔ေၾကာင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္ အရွင့္ကို ခ်ီးမြမ္းေထာမနာျပဳၾကပါ၏။
အရွင္ျမတ္၏ အခြင့္လႊတ္ျခင္းကို ရွာေဖြကာ အရွင့္ဘက္သို႔လွည္႔ပါ၏။
ကၽြႏ္ုပ္တို႔စိတ္တြင္းရွိ မေကာင္းမႈမ်ားမွလည္းေကာငး္၊
ကၽြႏ္ုပ္တို႔လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားမွ
ထြက္ေပၚလာမည္႔မေကာင္းမႈမ်ားမွလည္းေကာင္း၊ အရွင္ထံေတာ္တြင္
ခိုလႈံခြင့္ေတာင္းခံပါ၏။ ............. ””

အို - လူအေပါင္းတို႔၊ ကၽြႏ္ုပ္၏စကားကို နားဆင္ၾကပါေလာ့၊
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဤႏွစ္ဟဂ်္ရာသီၿပီး၌ ကၽြႏ္ုပ္တို႔
ျပန္လည္ေတြ႔ဆံုႏိုင္မည္၊ မေတြ႔ဆံုမည္ကို မသိရွိေသာေၾကာင့္ပင္။
အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ -

အို - လူခပင္းတို႔၊ ငါတို႔သည္ အသင္တို႔အား
ေယာက်္ားမိန္းမတစ္ေယာက္ဆီမွဖန္ဆင္းခဲ့ၿပီး အသင္တို႔အခ်င္းခ်င္း
တစ္ဦးကိုတစ္ဦးမွတ္မိၾကအံ႔ေသာငွာ လူမ်ိဳးစုအသီးသီး မ်ိဳးႏြယ္အသြယ္သြယ္
ျပဳလုပ္ေတာ္မူခဲ့၏။ ဧကန္စင္စစ္ အသင္တို႔အနက္ (အလ္လဟ္အရွင္ျမတ္အား)
ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေၾကာက္ရြံ႕ဆံုးေသာ၊ အျပစ္မ်ားမွ အမ်ားဆံုးၾကဥ္ေရွာင္ေသာ
ေျဖာင့္မတ္မွန္ကန္သူသာလွ်င္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ထံေတာ္၀ယ္
အျမင့္ျမတ္ဆံုးေသာသူျဖစ္၏။ (ကုရ္အာန္ ၄၉း၁၄)

အရွင္ျမတ္ထံေတာ္ပါးတြင္ရွိသည္႔ သာလြန္မႈမွလြဲ၍ ၊ အာရဗ္တစ္ဦးသည္
အာရဗ္မဟုတ္သူတစ္ဦးထက္သည္ သာလြန္သည္မဟုတ္သလို၊ အာရပ္မဟုတ္သူတစ္ဦးသည္လည္း
အာရဗ္တစ္ဦးထက္ သာလြန္သည္မဟုတ္။ အျဖဴသည္လည္း အမဲထက္မသာလြန္၊ အမဲသည္လည္း
အျဖဴထက္သာလြန္သည္မရွိေခ်။ လူသားအားလံုးသည္ အာဒမ္၏
အဆက္အႏြယ္သားေျမးမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ရႊံ႕ေစးေျမျဖင့္သာ ဖန္ဆင္းခံရ၏။
မ်က္ေမွာင့္ျပဳၾကေလာ့၊ ေသြးေႂကြးေၾကာင့္ လည္းေကာငး္၊
ဥစၥာဓနေႂကြးမ်ားေၾကာင့္လည္းေကာငး္ လက္တုန္႔ျပန္မႈအားလံုးကို
ငါ၏ေျခေမွာက္ေရာက္ေစလ်က္ သင္ပုန္းေခ်လိုက္ၿပီျဖစ္သည္။
ကအ္ဘာေက်ာင္းေတာ္ကို ထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္ ဟာဂ်ီမ်ားကို ေရေပးေ၀ျခင္းမွအပ
က်န္သမွ်ခပ္သိမ္းကား ႂကြင္းက်န္မေနေတာ့ၿပီ။ အို - ကိုရိုက္ရွ္
အမ်ိဳးသားတိို႔ ၊ အခ်ိဳ႕သူမ်ားက မိမိတို႔၏ ဖန္ဆင္းေမြးျမဴေတာ္မူေသာအရွင္၏
ေရွ႔ေတာ္ေမွာက္တြင္ ေနာင္တမလြန္ဘ၀ ဆုလာဘ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ ရွိေနစဥ္တြင္
အသင္တို႔သည္ တရားစီရင္မည္႔ ထိုသည္႔ေန႔ေတာ္ႀကီးတြင္
ဤေလာကီ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးမ်ားျဖင့္ ျပည္႔ႏွက္လ်က္ရွိမေနေစလင့္။
ဤသို႔ေသာအေျခအေနတြင္ ငါသည္ အရွင္ျမတ္ႏွင့္ဆန္႔က်င္လ်က္
အသင္တို႔ႏွင့္အတူရွိေနမည္မဟုတ္ေခ်။

မ်က္ေမွာက္ျပဳၾကေလာ့၊ အတိတ္ေခတ္က အက်င့္ဆိုးအားလံုးသည္
ငါ၏ေျခေအာက္ေရာက္ေစၿပီး သင္ပုန္းေခ်လိုက္ၿပီ၊ ေခ်မႈန္းပစ္လိုက္ၿပီျဖစ္၏။
အတိတ္ေခတ္က လက္တုန္႔ျပန္မႈ၊ ေသြးထြက္သံယို ကလဲ့စားေခ်တိုက္ခိုက္မႈမ်ား၊
ရန္ၿငိဳးရန္စအားလံုးကို လြတ္ၿငိမ္းေစလိုက္ၿပီ၊ ဥပကၡာျပဳလိုက္ၿပီ၊
သင္ပုန္းေခ်လိုက္္ၿပီ၊ ပယ္ဖ်က္လုိက္ၿပီ။ ..........

အို - လူသားအေပါင္းတို႔၊ အမွန္ပင္၊ အသင္တို႔သည္ အသင္တို႔၏
ဇနီးမယားမ်ားအေပၚတြင္ အခြင့္အေရးရွိသကဲ့သို႔အသင္တို႔ဇနီးမယားမ်ားသည္လည္း
အသင္တို႔အေပၚအခြင့္အေရးတန္းတူရွိသည္သာ။ အသင္တို႔ဇနီးမယားမ်ားအား
အိမ္ေထာင္ေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေပးလ်က္ ဂုဏ္သိမ္ခ်ီးျမင့္ရန္
အသင္တို႔အေပၚတာ၀န္တင္ၿပီး သင့္ေလ်ာ္မႈမရွိေသာ မမွ်တသည္႔ အမႈမ်ိဳးကို
မက်ဴးလြန္ၾကလင့္။ သုိ႕ေသာ္ သူတို႔(သင္တို႔၏ဇနီးမယားမ်ားက စတင္၍)က
ထိုသို႔က်ဴးလြန္ၾကပါလွ်င္ သူတို႔အား အိပ္ယာခြဲရန္ႏွင့္ ျပင္းထန္မႈမရွိေသာ
အျပစ္ေပးရန္ အခြင့္ရွိေပသည္။ အကယ္၍ အသင္တုိ႔ဇနီးမယားမ်ားသည္ ေစာင့္စည္း
ထိန္းသိမ္းေသာ ကာယိေျႏၵပိုင္ရွင္မ်ားျဖစ္ၾကပါလွ်င္ သူတို႔အား အ၀တ္တန္ဆာ
စီေလ်ာ္ေလ်ာက္ပတ္စြာဆင္ယင္ေပးျခငး္ႏွင့္ ေကာင္းမြန္တင့္တယ္စြာ
ေကၽြးေမြးျခင္းကို မလင့္ဟင္းၾကေစလင့္။

မွတ္သားေလာ့၊ အသင္ဇနီးမယားတို႔အေနျဖင့္ အသင္တို႔ခင္ပြန္းသည္မ်ား၏
ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ ပစၥည္းတစ္စံုတစ္ရာကို
တစ္ပါးသူအားေပးကမ္းျခင္းမျပဳၾကလင့္။

မွတ္သားေလာ့၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား ေကာင္းမြန္သိမ္ေမြ႔စြာ ဆက္ခံၾကေလာ့။
......... အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍မူ အလ္လာဟ္အရွင္ျမတ္အား
ေၾကာက္ရြံ႕ၾကေလာ့၊ ဧကန္ပင္၊ အသင္တို႔သည္ အလ္လာဟ္အရွင္ျမတ္၏
လံုၿခံဳေစျခင္းကာကြယ္မႈအေပၚမွ သူမတို႔အားေဆာင္ယူခဲ့ၾကသလို အရွင္ျမတ္၏
ႏုတ္ကပါတ္ေတာ္မ်ားျဖင့္ သူမတို႔အား
တရား၀င္ေစခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ပင္။............

ေခ်းယူထားသည္႔ ေငြေၾကးအားလံုးကို ျပန္လည္ေပးဆပ္ၾကရမည္။ ေခ်းယူထားသည္႔
ပစၥည္းဥစၥာမ်ားကိုလည္း ျပန္လည္
ေပးဆပ္ၾကရမည္။ မိမိရရွိသည္႔ လက္ေဆာင္ပ႑ာမ်ားကိုလည္း အတုန္႔အလွည္႔ျဖင့္
ျပန္လည္ လက္ေဆာင္ေပးသင့္ေလ
သည္။ မိမိတို႔ထံ (တစ္စံုတစ္ေယာက္က) စိတ္ခ်ယံုၾကည္စြာအပ္ႏွံထားသည္မ်ားမွ
အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ အပ္ႏွံ
သူတစ္စံုတစ္ရာဆံုးရံႈးခဲ့လွ်င္ ထိုသူသည္ အေကာင္းဆုံးျပဳလုပ္ေပးျခင္းျဖင့္
အပ္ႏွံသူကို ေက်နပ္ေစရမည္။ .........

အသင္တို႔၏ အခိုင္းအေစမ်ားနွင့္ပတ္သတ္၍မူ
အသင္တို႔ကိုယ္တိုင္စားေသာက္သည္႔အတိုင္း သူတို႔အား
ေကၽြးေမြးၾကပါေလ။အသင္တို႔၀တ္ဆင္သည္႔အတိုင္း သူတို႔အား ဆင္ယင္ေပးပါေလ။

ကၽြႏ္ုပ္၏ေနာက္တြင္ လမ္းမွားသို႔မလိုက္မိေစရန္လည္းေကာင္း၊
တစ္ေယာက္၏လည္ကုပ္ကို တစ္ေယာက္ညွစ္သကဲ့သို႔
သတ္ပုတ္ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားျခင္းမရွိေစရန္ ေစာင့္စည္းထိန္းသိမ္းၾကပါေလ။ ............

အမွန္စင္စစ္ေသာ္ကား ေကာင္းမႈႏွင့္မေကာင္း မႈတို႔မွာ တူၾကသည္မဟုတ္ေပ၊
(သို႔ျဖစ္ေပရာ) အသင္သည္ (မေကာင္းမႈကို) ေကာင္းမႈျဖင့္ ခုခံတြန္းလွန္
ပါေလ။ သို႔ျဖစ္လွ်င္ အၾကင္သူႏွင့္ အသင္၏အၾကား၌ ရန္ၿငိဳးရွိ
ေသာ္လည္းထိုသူသည္ မိတ္ေဆြအရင္းကဲ့သို႔ ျဖစ္လာေပမည္။(ကုရ္အာန္ ၄၁း၃၅)

“အိုး” { ညီေနာင္ အေပါင္းတို.} အသင္တို.သည္ အသင္တို.၏ ဘ၀ တကယ့္ တိုးတတ္မူ.အစစ္အမွန္ကို အလိုရွိခဲ့ပါက ျမတ္ရွင္အလႅာဟ္ႏွင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) အေပၚခ်စ္ျမတ္ႏိုးျခင္းကို အသင္တို. (in the life)မွာ တစ္ပါတည္း ထည္.သြင္း ဘ၀တည္ေဆာက္ၾကေလကုန္။ iqbal

Special thanks to Thinzarlay.

ဖ႐ုိဖရဲနဲ႔ၿပိဳလဲေနတဲ့ ဘန္ေကာက္

ဗုဒၶဟူးေန႔က ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးဟာ ၀ရုန္းသုန္းကား ျဖစ္ေနၿပီး ရွပ္နီေခါင္းေဆာင္ေတြလက္နက္ခ်သြား အၿပီးမွာေတာ့ အ ေဆာက္အဦ ၁၂ လုံးဟာ မီးတင္အ႐ွဴိ႕ခံရတာေၾကာင့္ အေရးေပၚအေျခအေနဆုံးျဖတ္ေရးဗဟုိက ညမထြက္ရအမိန္႔ ထုတ္ျပန္လုိက္ ရပါတယ္။

တိမ္ေကာသြားရတဲ့အင္းေလးကန္

Click

တိုင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသားအစၥလာမ္သာသနာ၀င္တုိ႔အတြက္ ေခါင္းစဥ္(၄)ရပ္

- ဘယ္က လာခဲ့ၾကသလဲ …… ?
- ဘယ္မွာေနခဲ့ၾကသလဲ ……… ?
- ဘာေတြလုပ္ခဲ့ၾကသလဲ ….… ?
- ဘယ္ကုိသြားၾကမွာလဲ ……… ?

ယေန႔ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္တြင္ မွီတင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသား၊ ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္ သာသနာ၀င္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေ႐ွးဦးစြာတင္ျပခ်င္တာေတာ့ …….. အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ားအတြက္ အဓိက လမ္းညႊန္တရားျဖစ္တဲ့


က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္(စူရဟ္-၇၊ အာယသ္ေတာ္-၁၀၁)မွာ ….
“အတိတ္ကျဖစ္ရပ္မ်ားကုိ ေရလည္ေအာင္ ေျပာၾကသူတုိ႔ စဥ္းစားသုံးသပ္ႏိုင္ျခင္းငွာ”လုိ႔ လမ္းညႊန္ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ မူထားတာ ႐ွိပါတယ္။


ဒီဗ်ာဒိတ္ေတာ္အရ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ အတိတ္ကျဖစ္ရပ္မ်ား၊ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားကုိ ေလ့လာကာ စဥ္းစား၊ ဆင္ျခင္သုံးသပ္ၿပီး မိမိတုိ႔ဘ၀လမ္း မွန္ကန္တုိးတက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ တာ၀န္တစ္ရပ္ပါ။
ကၽြန္ေတာ္ေျပာမွာေတြဟာ ဒီလမ္းညႊန္မႈကုိ နာခံတာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ကုရ္အာန္ကေပးတဲ့ တာ၀န္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီဗ်ာဒိတ္ေတာ္အရ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွာ ေလ့လာစဥ္းစားသုံးသပ္ရန္ တာ၀န္ရွိေနတဲ့ အတိတ္ျဖစ္ရပ္ အေၾကာင္းအရာမ်ားအနက္က ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ႐ွိေနၾကတဲဲ့ တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္သာသနာ သက္၀င္ယုံၾကည္သူတုိ႔အေၾကာင္း ေျပာပါမယ္။


ဒီကေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ‘အစၥလာမ္’သာသနာ သက္၀င္ယုံၾကည္ကုိးကြယ္သည့္ လူ႔အစုအေ၀းႀကီးတစ္ရပ္႐ွိေန ပါတယ္။ လူဦးေရအားျဖင့္ မနည္းလွပါဘူး။ ဒီလူ႔အစုအေ၀းႀကီးဟာ ……


(၁) ဘယ္က လာခဲ့ၾကသလဲ …… ?
(၂) ဘယ္မွာေနခဲ့ၾကသလဲ ……… ?
(၃) ဘာေတြလုပ္ခဲ့ၾကသလဲ ….… ?
(၄) ဘယ္ကုိသြားၾကမွာလဲ ……… ? …………….. ဆုိတာကုိ သိ႐ွိိဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္မ်ားကုိ ေခါင္းစဥ္တစ္ခုခ်င္း အလိုက္ အက်ဥ္းခ်ဳံး၍ တင္ျပပါမယ္။


(၁) ဘယ္က လာခဲ့ၾကသလဲ


လူ႔အစုအေ၀းႀကီး(၃)ရပ္


ျမန္မာႏိုင္ငံရယ္လုိ႔ တိတိက်က်ျဖစ္တည္ေပၚေပါက္မလာခင္က ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံတည္႐ွိတဲ့ကုန္းေျမေနရာေဒသ ဧရိာယာအတြင္းသုိိ႔ တိဘက္ကုန္းေျမျမင့္မွ -


(၁) မြန္ခမာအုပ္စု
(၂) တိဘက္ျမန္မာအုပ္စု
(၃) ထုိင္းတ႐ုတ္အုပ္စု …… ဆုိတဲ့


အုပ္စုႀကီး ၃-ရပ္ ၀င္ေရာက္အေျခစိုက္ေနထိုင္လာခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ သမုိင္းပညာ႐ွင္ႀကီးမ်ားက ဆုိၾကပါတယ္။
ဒီအုပ္စုႀကီး(၃)ရပ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေျမာက္ပိုင္းက၀င္ေရာက္လာၾကၿပီး တျဖည္းျဖည္းေတာင္ဘက္ကုိ ေ႔႐ႊလ်ားေနထိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ပထမ၀င္လာၾကတဲ့အုပ္စုက ေနာက္၀င္လာတဲ့အုပ္စုကုိ ေနရာေပးခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီလုိ၀င္လာၾကတဲ့အုပ္စုေတြဟာ လူ႔သဘာ၀အရ အျပန္အလွန္ေသြးေႏွာၾကရာမွ လူမ်ဳိးစုမ်ားျဖစ္ေပၚလာရျခင္းျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီကေန႔ ‘ဗမာ’လူမ်ဳိးမ်ားအျဖစ္႐ွိေနၾကတဲ့ လူ႔အစုအေ၀းႀကီးကုိပင္ ….


(၁) သက္(ခ်င္း)၊ (၂) ရခိုင္၊ (၃) ထား၀ယ္၊ (၄) ဗရဲေတာင္သူ၊ (၅) ေပ်ာ့၊ (၆) ပ်ဴ၊ (၇) ကမ္းယံ … စသည့္ လူမ်ဳိး(၇)မ်ဳိး ေပါင္းစပ္ရာမွ ျဖစ္ေပၚလာတယ္လုိ႔ဆုိေၾကာင္း လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္(၇၀)ေက်ာ္က ေပၚေပါက္ခဲ့ဖူးတဲ့ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္မွာ ေတြ႕႐ွိရပါတယ္။


“သက္ ႏွင့္ ရခိုင္
ႏိႈိင္းၿပိဳင္ ထား၀ယ္
ဗရဲေတာင္သူ
ေပ်ာ့၊ ပ်ဴ၊ ကမ္းယံ
ခုႏွစ္တန္
ျမန္မာဟူ၍မွတ္” …… လုိ႔ ‘ကဗ်တၱစႏၵီက်မ္း’ မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီကဗ်ာကုိပဲ ျမန္မာ့ဆုိ႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီက ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ ‘အေပါင္းအသင္းေရာင္းရင္းတုိ႔၏ေက်ာ္ရင္’ဆုိတဲ့စာအုပ္မွာလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။

အစၥလာမ္သာသနာသက္၀င္ယုံၾကည္သူမ်ား၀င္ေရာက္လာၾကျခင္း


၁၇-ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း အာရဗ္ေတြ ပါ႐ွင္းေတြႏွင့္ အိႏၵိယအႏြယ္၀င္ေတြဟာ ဒမတ္စကတ္ကၽြန္းမွ တ႐ုတ္ျပည္ အထိ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းျဖင့္ ျဖတ္သန္းသြားလာၾကရမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ မုတၱမ၊ သထုံ၊ ပုသိမ္ဆိပ္ကမ္းတုိ႔မွာ ဆိုက္ကပ္စခန္းခ်ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ သမုိင္းမွာေတြ႕ရပါတယ္။

ထူးျခားမႈမ်ား


ျဖတ္သန္းသြားလာၾကတဲ့ အာရဗ္သေဘၤာေတြထဲက သေဘၤာတစ္စင္းဟာ ရခိုင္ျပည္ ရမ္းၿဗဲကၽြန္းအနီးမွာ ပ်က္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီသေဘာၤာႏွင့္ပါလာတဲ့ အာရဗ္ေတြ ရမ္းၿဗဲကၽြန္း(ရမၼာ၀တီ)မွာ အတည္တက်ေနထိုင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း(၁၈၉၇) ခုႏွစ္ထုတ္ ‘ၿဗိတိသွ်-ဘားမားေဂဇက္’မွာ ေတြ႕ရတယ္လုိ႔ ဆရာခ်ယ္ေရး ‘ဗမာမြတ္စလင္မ္တုိ႔၏ ေ႐ွးေဟာင္းအတၳဳပၸတၱိ’ စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ(၁၆)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


‘၁၃-ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္းမွာပဲ ပါ႐ွင္းလူမ်ဳိးတုိ႔က ပုသိမ္ၿမိဳ႕ကုိ သိမ္းပိုက္ၾကၿပီး ၁၂-ႏွစ္တိုင္၊ မင္းသုံးဆက္မင္းလုပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကတယ္’ … လုိ႔ ‘ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း’ အတြဲ(၆)၊ စာမ်က္ႏွာ(၃၅၀)၊ ‘ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ ပုသိမ္ေက်ာင္းသားမ်ား မဂၢဇင္း’ (၁၉၅၅-၅၆)၊ စာမ်က္ႏွာ(၅)ႏွင့္ စာေရးဆရာႀကီး ဘႀကီးဦးမာဃေရး ‘ပုသိမ္ရာဇ၀င္’တုိ႔မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


ပုဂံေခတ္အတြင္း နရသီဟပေတ့မင္း(၁၂၅၄-၁၂၈၇)လက္ထက္ တ႐ုတ္တုိ႔ႏွင့္စစ္ျဖစ္ၾကရာ ဗုိလ္မွဴးနဇရြတ္ဒင္ အုပ္ခ်ဳပ္ရတဲ့ တာရ္တာရ္စစ္သည္မ်ားဟာ ေကာင္းစင္ၿမိဳ႕(ယခု ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕)ကုိ သိမ္းပိုက္အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ဦးၾကည္(ရာဇ၀င္ဂုဏ္ထူး)ေရး ‘ျမန္မာရာဇ၀င္မွ သိမွတ္ဖြယ္ရာအျဖာျဖာ’ စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ(၈၂-၈၃)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ (တာရ္တာရ္တုိ႔ဟာ တူရကီႏြယ္၀င္မ်ာားျဖစ္ၾကပါတယ္္။)


၁၄-ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း အာရဗ္ကုန္သည္မ်ားက ၿမိတ္ၿမိဳ႕ကုိိ အသုံးခ်ရာမွ (ယခု-ေနာက္လယ္ရပ္)လုိ႔ေခၚတဲ့ ေနရာမွာ အေျခတက်ေနထိုင္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ေမာရစ္ေကာလစ္ေရး Into Hidden Burma စာအုပ္ ဦးခင္ေမာင္ႀကီး ဘာသာျပန္ စာမ်က္ႏွာ(၂၁၁)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


၁၇-ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း ေညာင္းရမ္းေခတ္တြင္ အေနာက္ဘက္လြန္မင္း(၁၆၁၂-၁၆၂၈)လက္ထက္၌ ငဇင္ကာႏွင့္ စစ္ျဖစ္ပြားၿပီး သေဘၤာ(၄)စီးပါ အိႏၵိယစစ္သား(၃၀၀၀)ေက်ာ္ဖမ္းဆီးရမိရာ မြတ္စလင္မ္မ်ားပါ၀င္ခဲ့တယ္လုိ႔ ‘မွန္နန္းရာဇ၀င္’ တတိယအတြဲ စာမ်က္ႏွာ(၁၇၂)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


၁၈-ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း အိႏၵိယျပည္မွ ရခိုင္ျပည္သုိ႔ ၀င္ေရာက္လာၾကသူမ်ားတြင္ မ်ားစြာေသာ မြတ္စလင္မ္မ်ား ပါခဲ့ေၾကာင္း အိႏၵိယႏိုင္ငံ ေဒလီၿမိဳ႕တြင္က်င္းပတဲ့ အာ႐ွသမုိင္းဆိုင္ရာကြန္ဂရက္တြင္ ဗုိလ္မွဴးဘ႐ွင္ တင္သြင္းတဲ့ Coming of Islam to Burma Down စာတမ္း စာမ်က္ႏွာ(၆)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


၁၈-ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း အေလာင္းမင္းတရားႀကီး ဦးေအာင္ေဇယ်(၁၇၅၃-၁၇၆၀)လက္ထက္တြင္ ဟိုင္းႀကီးကၽြန္းကုိ ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ရာေအာင္ျမင္သျဖင့္ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ခဲ့သည့္ သုံ႔ပန္းမ်ားတြင္ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ား ပါ၀င္ခဲ့ေၾကာင္း ‘ကုန္းေဘာင္ေခတ္မဟာရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး’ ပထမတြဲ၊ စာမ်က္ႏွာ(၁၄၄)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္မ်ားအတြင္း ကသည္းတုိ႔ႏွင့္အႀကိမ္ႀကိိမ္စစ္ျဖစ္ပြားရာမွာလည္း ဖမ္းဆီးရမိတဲ့ သုံ႔ပန္းမ်ား၊ ၀င္ေရာက္ခုိလႈံသူမ်ား ေလးေသာင္းေက်ာ္ထဲမွာ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ားပါ၀င္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ကသည္းျပည္တြင္ အစၥလာမ္သာသနာထြန္းကားေနသည္မွာ ၁၂-ရာစုႏွစ္မ်ားကပင္ျဖစ္သည္ဟု ဟာေဗးေရးတဲ့ ‘ျမန္မာရာဇ၀င္’မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


ဒီသမုိင္းေၾကာင္းေတြကုိ ေလ့လာၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ၀င္လာၾကတဲ့ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ လူ႔အစုအေ၀းဟာ - (၁) အာရဗ္လူမ်ဳိးမ်ား၊ (၂) ပါ႐ွင္းလူမ်ဳိးမ်ား၊ (၃) မဂုိမင္းဆက္ႏြယ္မ်ား၊ (၄) တ႐ုတ္ျပည္မွ တာရ္တာရ္ ေခၚ တူရကီႏြယ္မ်ား၊ (၅) ကသည္းမြတ္စလင္မ္မ်ားႏွင့္ (၆) အိႏၵိယသားမြတ္စလင္မ္မ်ား ျဖစ္ၾကတယ္ဆုိတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ (ပန္းေသးႏွင့္ ပသွ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ားအေၾကာင္း မပါေသးပါ။)


မူလကပင္ ေနထိုင္ၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသားမ်ားထဲကလည္း အစၥလာမ္သာသနာကုိ ကူးေျပာင္းကုိးကြယ္လာၾကတာေတြ လည္း ႐ွိခဲ့ပါတယ္။


ဒီလုိေရာက္႐ွိိျဖစ္တည္လာၾကတဲ့သူေတြဟာ လူ႔သဘာ၀အရ အခ်င္းခ်င္း အိမ္ေထာင္ဖက္က်ျခင္း၊ ဘာသာတူမႈ ေၾကာင့္ အိမ္ေထာင္ဖက္က်ျခင္း၊ မူလေနရင္း တိုင္းရင္းသူ တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ အိမ္ေထာင္ဖက္က်ျခင္းတုိ႔ျဖင့္ ဒီကေန႔ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ႐ွိၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္သာသနာ ကုိးကြယ္သူ လူ႔အစုအေ၀းႀကီးျဖစ္ေပၚလာတာပါ။
“အရင္က႐ွိခဲ့တဲ့သူတုိ႔ကုိ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္သည္ ေနရာေပးခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ အုပ္စုတစ္စုကုိ ဖန္ဆင္းခဲ့သည္”လုိ႔ ကုရ္အာန္(၆း၆)မွာ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ျပဳထားပါတယ္။


အေၾကာင္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ ေရာက္႐ွိလာၾကေပမယ့္ ေရၾကည္ရာျမတ္ႏုရာတုိ႔မွာ မိမိတုိ႔ဆႏၵအရ ေနထိုင္အသက္ေမြးခဲ့ၾက ပါတယ္။

“ဘယ္ကလာၾကသလဲ” ေခါင္းစဥ္ကုိ တင္ျပျခင္းအက်ဥ္းပါ။

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

(၂) ဘယ္မွာေနခဲ့ၾကသလဲ


ဒီေခါင္းစဥ္ကုိ တင္ျပပါမယ္။


ဘယ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမဆုိ ေျမနဲ႔မတြဲမိသမွ် တည္ၿငိမ္တယ္လုိ႔ မဆုိႏိုင္ပါဘူး။ ဘယ္ေခတ္ကစၿပီး ေျမႏွင့္တြဲလာသလဲ ဆုိရင္ ေညာင္ရမ္းခတ္၊ အေနာက္ဘက္လြန္မင္းလက္ထက္(၁၆၁၂-၁၆၂၈)ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း ငဇင္ကာႏွင့္စစ္ျဖစ္ရာ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္လာတဲ့ မြတ္စလင္မ္တုိ႔ကုိ အင္း၀ၿမိဳ႕ရဲ႕ေျမာက္ဘက္ ျမစ္သာၿမိဳ႕မွာ လုပ္ေျမေနေျမေပးၿပီး အတည္တက် ေနထိုင္ေစခဲ့တယ္္။ မင္းမႈထမ္းေစခဲ့တယ္လုိ႔ ‘မွန္နန္းရာဇ၀င္’ တတိယတြဲ၊ စာမ်က္ႏွာ(၁၇)မွာ ေတြ႕႐ွိရပါတယ္။ ဒါဟာ ပထမအႀကိမ္ ေနရာခ်ထားေပးျခင္းပါ။ မ်က္ေမွာက္ကတြက္ရင္ ႏွစ္ေပါင္း(၃၇၀)ေက်ာ္ခဲ့ပါၿပီ။ မ်ဳိးဆက္တစ္ရပ္ကုိ သက္တမ္း(၇၀) ထားတြက္ရင္ မ်ဳိးဆက္(၅)ဆက္္ေက်ာ္႐ွိပါၿပီ။ သိပၸံနည္းအရ မ်ဳိးဆက္သုံးဆက္မွာ မူလဗီဇေသြး မရွိေတာ့ဘူးလုိ႔ဆုိတာ ေလ့လာရဖူးပါတယ္။ (ယေန႔အမ်ားလက္ခံထားေသာ မ်ိဳးဆက္ တစ္ဆက္၏ သက္တန္းမွာ ၂၅ႏွစ္ ျဖစ္သျဖင့္ ႏွစ္၃၇၀ကုိ မ်ိဳးဆက္ ၁၅ဆက္ နီးပါးဟု တြက္ခ်က္ႏိုင္ပါသည္။)


ယေန႔တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္သာသနာ၀င္တုိ႔ဟာ လူမ်ဳိးစုံေရာေႏွာရာမွ တုိးပြားလာၾကသူမ်ားပါ။ ေညာင္ရမ္းေခတ္ အတြင္းမွာပဲ သာလြန္မင္းတရားႀကီး(၁၆၂၈-၁၆၄၆)လက္ထက္မွာ အတည္တက် လုပ္ေျမေနေျမေပးၿပီး ေနထိုင္ေစခဲ့တယ္လုိ႔ ဦးဘသန္းေရး ‘ေက်ာင္းသုံးျမန္မာရာဇ၀င္’စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ(၂၇၀)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒါ - ဒုတိယအႀကိမ္ ေနရာခ်ထားေပးျခင္းပါ။ မ်က္ေမွာက္ကတြက္ရင္ ႏွစ္ေပါင္း(၃၇၀)ေက်ာ္ပါပဲ။


ေညာင္ရမ္းေခတ္မွ အင္း၀ေခတ္ျဖစ္လာတဲ့အခါ စေနမင္းတရားႀကီး(၁၆၉၈ - ၁၇၁၄)ေခတ္မွာ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္တုိ႔ကုိ … (၁) ေတာင္ငူ၊ (၂) ရမည္းသင္း၊ (၃) ေညာင္ရမ္း၊ (၄) ယင္းေတာ္ (၅) မိတၳီလာ၊ (၆) ပင္းတလဲ၊ (၇) တဘက္ဆြဲ၊ (၈) ေဘာဓိ၊ (၉) စည္သာ၊ (၁၀) စည္ပုတၱရာ၊ (၁၁) ေျမထူး၊ (၁၂) ဒီပဲယင္းၿမိိဳ႕ …. စသည့္ ၁၂-ၿမိဳ႕မွာ ေနရာခ်ထားေပးခဲ့ေၾကာင္း (၁၈၀၁)ခုႏွစ္ အမရပူရဘုရင္ ပိိဋကတ္တိုက္ေတာ္မွ ေက်ာက္တစ္လုံးဗုိလ္ ကူးယူခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္း႐ွိခဲ့ဖူးေၾကာင္း အိႏၵိယႏိုင္ငံ နယူးေဒလီၿမိိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ ‘အာ႐ွသမိုင္းကြန္ဂရက္’မွာ တင္သြင္းတဲ့ ဗုိလ္မွဴးဘ႐ွင္ရဲ႕ စာတမ္းမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါဟာလဲ မ်က္ေမွာက္ကတြက္ရင္ ႏွစ္(၃၀၀)ေက်ာ္႐ွိခဲ့ပါၿပီ။


ကုန္းေဘာင္ေခတ္ဦးေရာက္လာခဲ့အခါ အေလာင္းမင္း တရားႀကီး ဦးေအာင္ေဇယ်လက္ထက္(၁၇၅၃-၁၇၆၀)အတြင္းမွာ သန္လ်င္ကုိခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ရာမွ ရ႐ွိလာတဲ့ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ား၊ အႀကိမ္ႀကိမ္ ကသည္းျပည္ တုိက္ခိုက္ရာမွ ရ႐ွိသူ၊ ၀င္ေရာက္ခုိလႈံၾကသူ ကသည္းမြတ္စလင္မ္ တုိ႔ကုိ ႐ွိရင္းစြဲ မြတ္စလင္မ္အစုအေ၀းမ်ား႐ွိရာေဒသတုိ႔မွာ ခြဲျခားေနရာခ်ထားေၾကာင္း ‘ကုန္းေဘာင္ဆက္မဟာရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး’ ပထမတြဲ၊ စာမ်က္ႏွာ(၂၉၈-၂၉၉)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


ကုန္းေဘာင္ခတ္အဆက္ဆက္အတြင္း ဗဒုံမင္းလုိ႔ေခၚတဲ့ ဘုိးေတာ္ဦး၀ိုင္း(၁၈၇၁-၁၈၁၉)ေခတ္မွာ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္တုိ႔သည္ အထက္ပါေနရာေဒသတုိ႔ွမွာ အတည္တက်လည္း႐ွိေနၾကၿပီး ဘုရင့္သစၥာေတာ္ခံမ်ားလည္း ျဖစ္ၾကတယ္။ ေဒသမ်ားမွာလည္း ျပန္႔က်ဲေနထိုင္ၾကတယ္။ အဲဒီလူေတြအေပၚယုံၾကည္ကုိးကြယ္ရာ ဘာသာတရားအရ ဆုံးျဖတ္ရမယ့္ျပႆနာတုိ႔လည္း႐ွိလာတာေၾကာင့္ ဘာသာတရားဓမၼနဲ႔ဆိုင္တဲ့ဆုံးျဖတ္ခ်က္တုိ႔ကုိေပးႏိုင္ရန္ သာသနာ့ပညာ႐ွိႀကီးျဖစ္တဲ့ ‘အာဗိ႐ွားဟ္ဟုိိစိုင္နီသခင္ႀကီး’ကုိ အစၥလာမ္ဓမၼသတ္မွဴးႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္တယ္လုိ႔ အမိန္႔ေတာ္ ျပန္တမ္းထုတ္ခဲ့တယ္။


“အာဗိ႐ွားဟ္ဟုိိစိုင္နီတပည့္ ငေ႐ႊလူ၊ ငေ႐ႊေအးတုိ႔က အရပ္ရပ္ၿမိဳ႕႐ြာမ်ားမွာေနသည့္ (ရခိုင္ျပည္အပါအ၀င္) ပသီီ ကုလားတုိ႔သည္ ဘာသာက်မ္း႐ွိသည့္အတိုင္း အာဗိ႐ွားဟ္ဟုိစိုင္နီတပည့္္ ငေ႐ႊလူ၊ ငေ႐ႊေအးတုိ႔ျပသရာ နာခံၾကေစ”လုိ႔ ၁၁၆၉-ခု၊ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေက်ာ္(၃)ရက္၊ ၁၈၇၀-ခု၊ ႏုိ၀င္ဘာလ (၁၇)ရက္ေန႔မွာ နာခံေတာ္ ဘယေက်ာ္ထင္တြင္ ျပန္သည္လုိ႔ ‘ဘုိးေတာ္မင္းတရားႀကီး၏ ရာဇသတ္ႀကီး’စာအုပ္ အတြဲ-၄၊ စာမ်က္ႏွာ(၂၇၆)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


ဒါဟာ ႏွစ္ေပါင္း(၁၀၀၀)ေက်ာ္မွ ၀င္ေရာက္လာၾကၿပီး ဘုရင္အဆက္ဆက္ အတည္တက်ေနထိုင္လာၾကတဲ့ လူ႔အစုအေ၀းရဲ႕ အစၥလာမ္သာသနာကုိးကြယ္မႈကုိ ဘုရင္က အသိအမွတ္ျပဳလိုက္တာပါ။


ဘုိးေတာ္ဦး၀ုိင္းေခတ္မွာ စာဆုိေတာ္ႀကီး ‘မုဟမၼဒ္ကာစင္မ္’လုိ႔ေခၚတဲ့ ‘ဆရာႀကီးဦးႏု’ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး အစၥလာမ္ သာသနာေရးရာတုိ႔ကုိ “သံေတာ္ဦးတင္လႊာ”အျဖစ္ေရးၿပီး ဘုိးေတာ္ဦး၀ိုင္းသုိ႔ဆက္သြင္းခဲ့သည္။ ဘုရင္က လက္ခံၾကားနာ ခဲ့တယ္။ ဒါဟာလဲ အစၥလာမ္သာသနာကုိိ ဘုရင္က အသိအမွတ္ျပဳတဲ့အေၾကာင္းတစ္ရပ္ပါ။


ဘုိးေတာ္မင္းတရားႀကီး အင္း၀မွ အမရပူရသုိ႔ေျပာင္းေ႔႐ႊခဲ့ရာ ဘုရင့္အမႈထမ္းမ်ားအတြက္ အတည္တက်ေနထိုင္ရန္ ဘုံးအုိး၊ စားၾကင္၀၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္၊ ကုိယ္ရံေတာ္၊ အပ္ခ်ဳပ္ရပ္ႏွင့္ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ားအတြက္ သီးသီးသန္႔သန္႔ ရပ္ကြက္မ်ား သတ္မွတ္ေပးခဲ့တယ္္။ ရပ္ကြက္တုိင္းတြင္ ဗလီမ်ားေဆာက္လုပ္ရန္ ေနရာမ်ား သတ္မွတ္ေပးခဲ့တယ္။ ယေန႔တိုင္ ထုိေဒသမ်ားမွာ မ်ဳိးဆက္မ်ားဆက္လက္ေနထိုင္လ်က္႐ွိၾကတယ္။


ကုန္းေဘာင္ဆက္ရဲ႕ (၁၀)ဆက္ေျမာက္ဘုရင္ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီး (၁၈၅၂-၁၈၇၈)လက္ထက္ မႏၱေလးၿမိဳ႕ေတာ္ သစ္ တည္ရာ ၿပီးစီးေျပာင္းေ႔႐ႊရန္စီစဥ္ေတာ့ တုိင္းရင္းသားအစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ားအတြက္ သီးသီးသန္႔သန္႔ေနထိုင္ၾကရန္ ရပ္ကြက္ႀကီးမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့ရာ …. စၾက္ာႏြယ္စဥ္ရပ္ကြက္(၈)ကြက္၊ ကုိယ္ရံေတာ္ရပ္ကြက္၊ အပ္ခ်ဳပ္ရပ္ကြက္၊ ေတာင္ဘလူရပ္ကြက္၊ ဂၽြန္းတန္းရပ္ကြက္၊ စစ္ကိုင္းတန္းရပ္ကြက္၊ ကုန္း႐ုိးရပ္ကြက္၊ ၀လီခန္ရပ္ကြက္၊ ကင္းတားကုလားပ်ဳိ ရပ္ကြက္ဆုိၿပီး ရပ္ကြက္ေပါင္း(၁၆)ရပ္ကြက္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့ၿပီး ရပ္ကြက္တုိင္းမွာ ဗလီေဆာက္လုပ္ရန္ေျမေနရာမ်ား သတ္မွတ္ေပးခဲ့တယ္။ ထုိစဥ္ကအဆက္အႏြယ္မ်ား ယေန႔တိုင္ အေျခတက်ေနထုိင္ၾကတယ္။

“ဘယ္မွာေနခဲ့ၾကသလဲ”ဆုိတဲ့ေခါင္းစဥ္ကုိ ယခုတင္ျပခဲ့တာ အက်ဥ္းပါ။

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

(၃) ဘာေတြ လုပ္ခဲ့ၾကသလဲ


ဒီေခါင္းစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တင္ျပပါ့မယ္။


အေနာ္ရထာဘုရင္ (၁၀၄၄-၁၀၇၇) ဘုရင္အျဖစ္ (၃၃)ႏွစ္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ရာ နန္းစံသက္(၁၃)ႏွစ္အရမွာ မိတၳီလာကန္ ဆယ္ဖုိ႔ခဲ့တယ္။ ‘ပသီ’လက္နက္ကိုင္တပ္သားတုိ႔ ပါ၀င္ေစခဲ့တယ္လုိ႔ ဟံသာ၀တီဦးဘရင္ေရးတဲ့ ‘ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ လယ္သမားေရးရာ’စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ(၂၅)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


ေတာင္ငူေခတ္ျဖစ္တဲ့ မင္းေခါင္ေနာ္ရထာလက္ထက္ (၁၄၀၁-၁၄၁၂)အတြင္း ဒုတိယအႀကိမ္ မိတၳီလာကန္ဆည္ဖု႔ိ ျပန္ရာ ‘ပသီ’လက္နက္ကိုင္တပ္သား(၁၀၀၀)၊ ေ႐ြးလက္်ာတပ္သား(၁၀၀၀)လိုက္ပါဆည္ဖုိ႔ေစခဲ့တယ္လုိ႔ ‘ကင္း၀န္မင္းႀကီး စာေပါင္းစု’စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ(၈၆)မွာ ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီီအခ်ိန္ကာလဟာ အတည္တက်ေနထိုင္ၾကရေသးတဲ့ ကာလမဟုတ္ေသးပါဘူး။


ကုန္ေဘာင္ေခတ္ အေလာင္းမင္းတရား ဦးေအာင္ေဇယ်(၁၇၅၃-၁၇၆၀)လက္ထက္ သန္လ်င္ကုိ ခ်ီတက္ တိုက္ခိုက္ရာ ေအာင္ျမင္သျဖင့္ တပ္မေတာ္ကုိ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့တယ္။ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္အစု(၂၅၀၀)ေက်ာ္ပါတယ္လိို႔ ဆုိတယ္။ ‘ဒါ၀တ္’ဆုိသူနဲ႔ ‘ပီးရ္မာမက္’ဆုိသူတုိ႔ကုိ ေသြးေသာက္ႀကီးမ်ားခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးခဲ့တယ္။ ကိုယ္ရံေတာ္တပ္မွာ အမႈထမ္းေစခဲ့တယ္လုိ႔ဆုိတယ္။ ‘ကုန္းေဘာင္ေခတ္မဟာရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး’ပထမတြဲ စာမ်က္ႏွာ(၁၈၅-၁၈၆)မွာ ေတြ႕ရ ပါတယ္။


ကုန္းေဘာင္ဆက္ စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕စား ဘႀကီးေတာ္မင္း(၁၈၁၉-၁၈၃၇)ေခတ္ စစ္သူႀကီးမဟာဗႏၶဳလဦးေဆာင္တဲ့ ရမူး-ပန္း၀ါတိုက္ပြဲမွာ ‘ခန္ဆပ္ဗုိလ္’(၀လီခန္၏ဖခင္) ပါ၀င္တဲ့ စစ္သည္ေတာ္(၂၀၀)ေက်ာ္ပါ၀င္ေစခဲ့တယ္လုိ႔ ‘ကုန္းေဘာင္ေခတ္ မဟာရာဇ၀င္’ ဒုတိယတြဲ စာမ်က္ႏွာ(၃၇၇)မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။


မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီး(၁၈၅၂-၁၈၇၈)ဘုရင္ျဖစ္လာၿပီးေနာက္ ညီေတာ္ ကေနာင္မင္းသားႀကီးႏွင့္တုိိင္ပင္ႀကီး စပါးႀကိတ္စက္၊ စာပုံႏွိပ္စက္၊ ယက္ကန္းစက္၊ လႊ၀ိုင္းစက္ မဲနယ္လုပ္စက္၊ ဒဂၤါးလုပ္စက္ဆုိတဲ့ စက္မႈႏိုင္ငံထူေထာင္ရာမွာ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္အလုပ္သမားမ်ားစြာပါ၀င္ေစခဲ့တယ္။ အတတ္ပညာသင္သြားရတဲ့ ‘မာလာမြန္’ ေခၚ ‘ဦးပြင့္’ဆုိသူဟာ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ျဖစ္ၿပီး ပညာသင္ျပန္လာတဲ့အခါ ဖန္ခ်က္၀န္အျဖစ္ တာ၀န္ေပးခံရတယ္လုိ႔ ဦးေမာင္ေမာင္တင္ မဟာ၀ိဇၨာျပဳစုတဲ့ ပုဂံစာအုပ္တိုက္ထုတ္ ‘ျမန္မာမင္းလက္ထက္ေတာ္စာတမ္းမ်ား’စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ(၆၆၊ ၇၂၊ ၇၇) တုိ႔မွာ ေတြ႕ရတယ္။


သီေပါမင္း(၁၈၇၈-၁၈၈၅)ခု နန္းစံႏွစ္မ်ားအတြင္း တ႐ုတ္တုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း က်ဴးေက်ာ္ၿပီး ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ကုိ သိမ္းၾကလုိ႔ ျမန္မာဘုရင္ပိုင္ သေဘၤာ(၃)စင္းနဲ႔ ခုခံတိုက္ခိုက္ရာ တပ္ဗုိလ္အျဖစ္ ‘ဦးဘုိးကာ’ (ေမၿမိဳ႕၊ ဟာဂ်ီဦးသန္းညြန္႔၏ ဖခင္)က တာ၀န္ယူေဆာင္႐ြက္ခဲ့ရတယ္။


(၁၈၈၅)ခု အဂၤလိပ္-ျမန္မာတတိယစစ္ပြဲျဖစ္ျပန္ေတာ့ မင္းလွခံတပ္က ဆီးႀကိဳတိုက္ခိုက္ခဲ့ရတဲ့စစ္ပြဲမွာ အေျမာက္ တပ္ကုိ ဦးဘုိးကာတပ္မွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့ရတယ္လုိ႔ မကြယ္လြန္မီကုိယ္တုိင္ေျပာလုိ႔ သိခဲ့ရတယ္။ (၁၈၈၅)ခု အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံ သိမ္းဖုိိ႔ သရက္ၿမိဳက အဂၤလိပ္တပ္ေတြခ်ီတက္လာေတာ့ ခုခံတိုက္ခိုက္မယ္လုိ႔ သီေပါဘုရင္က စစ္ေၾကညာၿပီး စစ္ေၾကာင္းႀကီး သုံးေၾကာင္း (၁) ေတာင္ငူစစ္ေၾကာင္း၊ (၂) ေအာက္ျမစ္စစ္ေၾကာင္း (၃) ဧရာ၀တီစစ္ေၾကာင္း တုိ႔က ခုခံၾကမယ္လုိ႔ အမိန္႔ေတာ္ထုတ္လုိ႔ အကၠပတ္ျမင္း၀န္ ပင္လယ္ၿမိဳ႕စား မင္းႀကီး မဟာမင္းထင္ရာဇာ (ငယ္မည္ ဦးခ်ဳံ - အစၥလာမ္သာသနာ၀င္)ကုိ ေတာင္ငူစစ္ကိုင္းဦးေဆာင္ေစခဲ့တယ္။ ကုန္းေဘာင္ဆက္ရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး တတိယတြဲ စာမ်က္ႏွာ(၇၁၂)မွာ ေတြ႕ရတယ္။


(၁၈၈၅)-ခု ႏုိ၀င္ဘာလ(၂၉)ရက္ေန႔မွာ သီေပါဘုရင္ပါေတာ္မူၿပီးေခတ္ဦး နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရးသမားႀကီးမ်ားေပၚ ခဲ့တယ္။ (ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏အဘုိး ဗုိလ္မင္းေရာင္တုိ႔နဲ႔ေခတ္တူ) ပခုကၠဴ၊ မိတၳီလာ၊ ေက်ာက္ဆည္နယ္တုိ႔မွာ သူပုန္ဗုိလ္ အျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ဗုိလ္ရာကြတ္ပါခဲ့တယ္။ ဗုိလ္ရာကြတ္ကုိဖမ္းမိေတာ့ အဂၤလိပ္ကုိ သစၥာခံရင္ ရာထူးေပးမယ္လုိ႔ ေခ်ာ့ခဲ့တာလက္မခံလုိ႔ ႀကိဳးေပးခဲ့ရာ ဘုရင္ခ်ီးျမွင့္ထားတဲ့ ကတၱီပါအကၤ် ီအစိမ္းကုိ၀တ္ၿပီး ႀကိဳးစင္တက္အသက္ေပးခဲ့တယ္။ ဆင္ျဖဴကၽြန္းေအာင္သိန္းေရး ‘နယ္ခ်ဲ႕ေခတ္ဦးေတာ္လွန္ေရးသမားႀကီးမ်ား’ စာအုပ္မွာေတြ႕ရတယ္။


ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ (၁၈၈၅)-ခု ႏုိ၀င္ဘာလ(၂၉)ရက္ေန႔မွာ သီေပါဘုရင္ပါေတာ္မူသြားၿပီး (၁၀)ႏွစ္ေက်ာ္ သူပုန္ ႏွိမ္နင္းခဲ့ၿပီးမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအနယ္ထိုင္ခဲ့တယ္။

နယ္ခ်ဲ႕သမားအုပ္ခ်ဳပ္မႈေခတ္


နယ္ခ်ဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသမားေခတ္အတြင္း (၁၉၂၀)ျပည့္ႏွစ္မွာေပၚခဲ့တဲ့ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားမ်ား သပိတ္ ေမွာက္ေရး ဦးစြာစီီစဥ္ခဲ့သူ(၁၁)ဦးမွာ ဦးဘ႐ွင္သံတြဲ(အစၥလာမ္သာသနာ၀င္)ပါခဲ့တယ္။ ျမန္မာ့ဆုိ႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီထုတ္ ‘ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျချပသမုိင္း’ ပထမတြဲ စာမ်က္ႏွာ(၂၀၀)မွာ ေတြ႕ရတယ္။


(၁၉၀၆)ခုမွာ ဗုဒၶဘာသာကလ်ာဏယု၀အသင္း(၀ိုင္အမ္ဘီေဘ)ေပၚခဲ့ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတာင္းဆုိမႈမ်ား လုပ္ၾကသလုိ (၁၉၀၉)ခုႏွစ္မွာ ‘ဘားမ်ားမြတ္စလင္မ္ ဆုိဆိုက္ယီတီ’အဖြဲ႕ေခၚခဲ့ၿပီး ၀ိုင္အမ္ဘီေအလုပ္သလုိ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ (၁၉၂၀)ျပည့္ႏွစ္ သပိတ္ႀကီးကုိ အေျခခံၿပီးေပၚေပါက္လာတဲ့ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ားဖြင့္ၾကရာ မႏၱေလးၿမိဳ႕မွာ ‘ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္’က ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္တဲ့ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းေပၚခဲ့တယ္။
(၁၉၃၀)ျပည့္ႏွစ္ ဆရာစံေခါင္းေဆာင္တဲ့ လယ္သမားသူပုန္ႀကီးေပၚခဲ့ရာ အဆင့္ျမင့္တပ္သားႀကီးအျဖစ္ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္ ‘ဦးဒူးဒူး’ဆုိသူပါခဲ့ၿပီး ဆရာစံသူပုန္ဌာနခ်ဳပ္ အလံေတာင္အနီး႐ွိ၀ံကိုက္ရြာ(ဥကၠံၿမိဳ႕ေျမာက္ဘက္၊ သူပုန္ဌာနခ်ဳပ္ရဲ႕ အေ႔႐ွဘက္မွာ႐ွိတယ္။ အိမ္ေျခ(၁၈၀)႐ွိၿပီး ဗလီႏွစ္လုံး႐ွိတယ္။ ႐ြာလုံးကၽြတ္အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကတယ္။) ရြာသားလယ္သမားအမ်ားစု ဆရာစံသူပုန္မွာပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ (ႀကိဳးက်ကၽြန္းျပန္ ဦးဘုိးျဖဴျပဳစုခဲ့တဲ့ ‘ၿဗိတိသွ် အစိုးရအား ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ေတာ္လွန္ခဲ့စဥ္က’စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ(၄၁၊ ၄၆၊ ၄၇)မွာ ေတြ႕ရတယ္။


(၁၉၃၀)ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း တုိ႔ဗမာအစည္း႐ုံး (သခင္လူငယ္အဖြဲ႕)ေပၚခဲ့တယ္။ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးတုိက္ပြဲ ျမင့္တက္ခဲ့တယ္။ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္လူငယ္မ်ား သခင္အျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတာ႐ွိတယ္။ ေရနံေျမအလုပ္သမား သပိတ္ႀကီးေပၚလာေတာ့ ဘ၀တူအလုပ္သမားမ်ားနဲ႔အတူ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ အလုပ္သမားမ်ား ပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ ဦးေသာ္ေရး ‘အိႏၵိယျမန္မာဆက္ဆံေရးမွတ္တမ္း’စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ(၁၂၇)။


(၁၉၃၈)ခု ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁၃)ရက္ေန႔မွာ ‘ဗမာမြတ္စလင္မ္ႏုိးၾကားေရးအဖြဲ႕’ေပၚခဲ့တယ္။ ‘တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး’ ေၾကြးေၾကာ္သံ ‘ဗမာျပည္ - တုိ႔ျပည္၊ ဗမာစာ - တုိ႔စာ၊ ဗမာစကား - တုိ႔စကား’ဆုိတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံကုိ ထပ္တူလက္ခံၿပီး တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးနဲ႔လက္တြဲၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္ခဲ့ၾကတယ္။


(၁၉၃၆-၁၉၃၈)ခုႏွစ္မ်ားမွာ သပိတ္ေမွာက္ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားမ်ားသပိတ္တုိက္ပြဲႀကီးမွာ တုိင္းရင္းသားအစၥလာမ္၀င္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား သပိတ္တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။


(၁၉၄၂-၄၅)ကေတာ့ ဂ်ပန္ေခတ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ေခတ္အတြင္း ဗမာ့လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(ဘီအိုင္ေအ)မွ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္(ဘီဒီေအ) ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းရာ တုိင္းရင္းသားအစၥလာမ္သာသနာ၀င္လူငယ္တုိ႔ပါ၀င္စစ္မႈထမ္းၾက တယ္။ (ဘီဒီေအ)တပ္မေတာ္ထဲက စည္းကမ္း႐ွိိသူတုိ႔ကုိ ဗုိိလ္သင္တန္းတက္ခြင့္ျပဳခဲ့လုိ႔ တက္ခဲ့ၾကၿပီး ၃-လိုင္းတစ္ပြင့္ဗိုလ္ ျဖစ္ခဲ့ၾကသူတုိ႔လည္း ႐ွိခဲ့ၾကတယ္။


ဂ်ပန္ေခတ္အတြင္းမွာပဲ အာ႐ွလူငယ္မ်ားအစည္းအ႐ုံးေပၚလာေတာ့ တုိင္းရင္းသားအစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ား ရာေထာင္မက ပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။


ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္ကဦးေဆာင္ၿပီး ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ၾကရာမွာ တပ္မေတာ္သားတုိ႔က စစ္ေရးတာ၀န္ ယူခဲ့ၾကသလုိ အာ႐ွလူငယ္အဖြဲ႕၀င္ထဲက လက္ေရြးစင္လူငယ္ေတြကုိ မဟာမိတ္တပ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးတုိ႔ကုိ တာ၀န္ေပးခဲ့လု႔ိ တစ္ခ်ဳိ႕ အေမရိကန္တပ္(၀မ္းအုိ၀မ္း)နဲ႔ ဆက္ခဲ့ၾကၿပီး ေလထီးဆင္းခဲ့ၾကသူတုိ႔႐ွိခဲ့ၾကတယ္။ မဟာမိတ္ အဂၤလိပ္တပ္ဦးနဲ႔ဆက္သြယ္ရသူတုိ႔လည္း႐ွိခဲ့ၾကသည္။ ဂ်ပန္တပ္သားတုိ႔ရဲ႕ အႏၱရာယ္ၾကားမွာ သက္စြန္႔ႀကိဳးပမ္း မဟာမိတ္ တပ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ခဲ့ၾကတာလလဲ အမ်ားပင္။ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးမွာ အသက္ေပးသြားၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္သာသနာ၀င္လူငယ္တုိ႔ ရာဂဏန္းမကပါဘူး။ (ဦးေက်ာ္ဝင္းေမာင္ ဝမ္းအုိဝမ္း)


(၁၉၄၅)-ခု ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီး မဟာမိတ္တပ္တုိ႔ျပန္၀င္လာၾကေတာ့ ဗမာျပည္ဆက္လက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စီမံကိန္း တုိ႔ကုိ ခ်လုိ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္တဲ့(ဖတပလ)မွ (ဖဆပလ)အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီးက လူထုအုံၾကြမႈတိုက္ပြဲဆင္လာ ၾကေတာ့ ‘ဗမာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ဗမာမြတ္စလင္မ္ကြန္ဂရက္(ဗမက)အဖြဲ႕ႀကီး’ (၁၉၄၅)ခုႏွစ္ ဒီီဇင္ဘာမွာ ေပၚလာတယ္္။ (ဖဆပလ) တပ္ေပါင္းစုအဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ပါ၀င္ၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရး လုံး၀လြတ္လပေရး တိုက္ပြဲဆင္ႏႊဲၾကရာမွ တုိင္းရင္းသား အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ လူထုႀကီးတစ္ရပ္လုံး ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲၾကတယ္။


တိုင္းျပည္လုံး၀လြတ္လပ္ေရးေဆာင္ရြက္ရန္ ယာယီၾကားျဖတ္အစုိးရအဖြဲ႕မွာ ‘ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္’ ၀န္ႀကီးတစ္ဦး အျဖစ္တာ၀န္ယူခဲ့ရတယ္။ (ဖဆပလ)ဗဟုိဦးစီးအဖြဲ႕မွာ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္၊ မစၥတာအက္စ္ေအရာမန္ နဲ႔ ဦးဘတင္(ခ) မစၥတာ အက္စ္ေအရ႐ွီးဒ္ တုိ႔ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္္။


တိုင္းျပည္လုံး၀လြတ္လပ္ေရး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအ၀ွမ္းပါ၀င္ေရး၊ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္္ေပၚလာေရးကိစၥ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ဦးေဖခင္(သံအမတ္ႀကီး-ၿငိမ္း)ရဲ႕ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့မႈဟာ မေသးလွပါဘူး။


တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ (ဖဆပလ)အမတ္မ်ားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံၾကရၿပီး လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအျဖစ္ …..


(၁) ဦးရာဇတ္ (မႏၱေလးၿမိဳ႕၊ ၿမိဳ႕မေ႔႐ွပိုင္း)
(၂) ဦးသန္းညြန္႔(ေမၿမိဳ႕) (မႏၱေလး၊ ေက်းလက္ေတာင္ပိုင္း)
(၃) ဦးခင္ေမာင္လတ္ (ေျမာင္းျမ၊ ေက်းလက္ေတာင္ပိုင္း)
(၄) ဦးေဖခင္ (ရမည္းသင္း၊ ေက်းလက္ေျမာက္ပိုင္း)
(၅) ဦးသန္းျမင့္ (ေမာ္လၿမိဳင္၊ ေျမာက္ပိုင္း)
(၆) ေဒၚေစာေ႐ႊ (ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မလမ္းမေတာ္)တုိ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားျဖစ္လာၾကပါတယ္။


တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္က ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံစည္းမ်ဥ္းေရးဆြဲရာမွာ ဌာနမ်ဳိးစုံမွာ ခြဲေ၀တာ၀န္ယူခဲ့ၾက ပါတယ္္။ လြတ္လပ္ေရးမေၾကညာခင္ (၁၉၄၇)-ခု ဇူလိုင္လ(၁၉)ရက္ေန႔ ႏိုင္ငံေတာ္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား လုပ္ႀကံခံရေတာ့ ‘ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္’နဲ႔ သက္ေတာ္ေစာင့္ ‘ရဲေဘာ္ကုိေထြး’တုိ႔ အသက္ေပးသြားၾကရပါတယ္။


တိုင္္းျပည္လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေဆာင္႐ြက္ၾကရာမွာ ပါလီမန္-တြင္း၊ ပါလီမန္-ပ လုပ္ရပ္ေတြမွာ ဗမကအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဟာ က်ရာတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ေဖာ္ျပပါတုိ႔ဟာ ‘ဘာေတြလုပ္ခဲ့ၾကသလဲ’ေခါင္းစဥ္ရဲ႕ အက်ဥ္းသာျဖစ္ပါတယ္။

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

(၄) ဘယ္ကုိသြားၾကမွာလဲ


ဒီေခါင္းစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး နည္းနည္း႐ွင္းခ်င္ပါတယ္။


လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတုိင္းမွာ ေတးကဗ်ာလကၤာေတြေပၚခဲ့တယ္။ နတ္႐ွင္ေနာင္ဟာ ကဗ်ာ့ပါရဂူ႐ွင္လုိ႔ေတာင္ ဆုိၾကတာ ႐ွိပါတယ္္။ သူ႔ကဗ်ာေတြဟာ ေမတၱာဘြဲ႕မ်ားပါတယ္္။


ျပည္န၀ေဒးႀကီးလုိ႔ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ စာဆုိႀကီးဟာ အင္း၀မွျပည္သုိ႔ ဧရာ၀တီေၾကာင္းက စုန္ဆင္းခဲ့တယ္။ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာေတြ႕ရတဲ့ ေတာ၊ ေတာင္၊ ေစတီီ၊ ပုထုိးတုိ႔ကုိ စပ္ဆုိခဲ့တယ္္။ သူ႔ကဗ်ာထဲမွာ သင္ခန္းစာယူစရာေတြ ပါခဲ့တယ္။


စာဆုိ႐ွင္ႀကီး ‘မုဟမၼဒ္ကာစင္ (ေခၚ) ဆရာႀကီးဦးႏု’ဟာ (၅၅)ပိုဒ္ပါတဲ့ လကၤာႀကီးကုိ ခရီးသြားမွတ္တမ္းအျဖစ္ ေရးစပ္ခဲ့တယ္္။ အပိုဒ္တိုင္းက အစၥလာမ္သာသနာကုိ အေျခခံခဲ့တယ္။ ေရာက္ရာအရပ္မွာ ေမြးျမဴဖန္ဆင္း႐ွင္ အလႅာဟ္ အ႐ွင္ကုိအၿမဲတမ္းသတိရေနရမယ္။


ႏွစ္ဘ၀ေက်းဇူး႐ွင္ မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္ကုိ အၿမဲမျပတ္ ေမတၱာပုိ႔ေနရမယ္။ ကုန္းေပၚေနေန၊ ေရေပၚေရာက္ေရာက္ ဆြလာသ္(၅)ႀကိမ္၀တ္ျပဳရမယ္။ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ကုိ အၿမဲမျပတ္ဖတ္ရြတ္ရမယ္လုိ႔ သာသနာ့လမ္းညႊန္မႈ ျပဳခဲ့တယ္။ သူကိုယ္တိုင္လည္း မပ်က္လ္ိုက္နာေဆာင္႐ြက္ခဲ့တယ္လုိ႔ဆုိတယ္။


အဆုိေတာ္ ခင္ေမာင္ရင္ (ဇာတ္လိုက္မင္းသား)က စစ္မျဖစ္ခင္ ‘ဆင္းရဲျခင္းလြတ္ကင္းေအာင္ လမ္းျပေဆာင္ပါမည္’ လုိ႔ အမ်ဳိးသားစိတ္ဓါတ္တက္ၾကြေအာင္ဆုိခဲ့တဲ့ နဂါးနီသီခ်င္းဟာ ဒီေန႔ထိ မ႐ိုးႏိုင္ေသးပါဘူး။ အမ်ဳိးသားစိတ္ဓါတ္ကုိလည္း တက္ၾကြေစခဲ့တယ္။


စာဆုိ႐ွင္ႀကီးေတြစပ္ဆုိခဲ့ၾကတဲ့ ေတး၊ ကဗ်ာ၊ လကၤာေတြဟာ ဘ၀အေတြ႕အႀကံဳကုိ အေျခခံၿပီး ေရးခဲ့စပ္ဆုိခဲ့ၾက တာပါ။
‘စာေပ၊ ၀တၳဳ၊ ရတု၊ ကဗ်ာ၊ ပ်ဳိ႕၊ လကၤာႏွင့္ သာသည့္သီခ်င္း အဲေစာင္းညွင္းကုိ မကင္းမျပတ္ ဖတ္ရြတ္ေလ့က်က္ တီးမႈတ္လ်က္သာေနေကာင္းစြာတည္း’လုိ႔ ၀န္ႀကီးပေဒသရာဇာက ဆုိခဲ့ပါတယ္။


ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီမွာ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္တာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ ေဇယ်ေက်ာ္ထင္ ဗုိလ္မွဴးႀကီး ဘရွင္(ကြယ္လြန္)က အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီနဲ႔ တုိင္းရင္းသားႏိုင္ငံသားအားလုံးနဲ႔ အကၽြမ္း၀င္တဲ့ ေတးႏွစ္ပုဒ္ စပ္ခဲ့တယ္။ ‘အာန္ဆြာရီေတး’နဲ႔ ‘အားလုံးအညီ’။ ဒီသီခ်င္းႏွစ္ပုဒ္ကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အၿမတ္တႏုိး သီဆုိေနၾကတယ္။ သီခ်င္း အဓိပၸါယ္ကုိေတာ့ ဂဃနဏစဥ္းစားနားလည္ၾကတယ္္လိ႔ု မထင္ပါဘူး။ (သီခ်င္းစာသားမွာ) ‘တိုင္းရင္း မြတ္စလင္မ္ ေနာက္က်ခဲ့လွၿပီ’တဲ့ အတိတ္ကုိေဖာ္ျပတာပါ။ ‘လ်င္္စြာထင္စြာ ေ႔႐ွသုိ႔စိုက္စိုက္ခ်ီ’တဲ့ ပစၥဳပၸန္ကုိေဖာ္ညႊန္းတာပါ။ ‘ဘာသာစုံေလးစားၾကမွအတည္ … တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံ တကယ္ပင္ခ်စ္ၾကည္ေစမည္’တဲ့ အနာဂတ္အတြက္ လမ္းညႊန္တာပါ။

သင္ခန္းစာယူရမယ့္ အတိတ္ျဖစ္ရပ္


ပင္လုံစာခ်ဳပ္ႀကီးခ်ဳပ္ဆုိခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္၀ါရီလ(၁၂)ရက္ကုိ ျပည္ေထာင္စုေန႔လုိ႔ သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္စဥ္ျပည္ေထာင္စုေန႔ က်င္းပခဲ့တယ္္။ ျပည္ေထာင္စုေန႔က်င္းပတိုင္း အနယ္နယ္အရပ္ရပ္က လူမ်ဳိးေပါင္းစုံလာေရာက္ၾကတာ ႏွစ္စဥ္ပါ။
(၁၉၅၂၊ ၅၃-၅၄)ခုႏွစ္မ်ားက ရန္ကုန္မွာက်င္းပတဲ့ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံတုိ႔ကုိႀကိဳဆုိေရး၊ ေနရာခ်ထားေရး၊ ဧည့္ခံေရးတုိ႔ကုိ ရန္ကုန္ခရိုင္(ဖဆပလ)က တာ၀န္ယူရပါတယ္။ အဲဒီတာ၀န္သုံးရပ္ကုိ ဖဆပလတပ္ေပါင္းစုအတြင္းမွာရွိတဲ့အဖြဲ႕ေတြက ကုိယ္စားလွယ္ေတြပါ၀င္ခဲ့ရလုိ႔ ရန္ကုန္ခရိုင္(ဗမက)ကုိယ္စားလွယ္(၅)ဦးပါ၀င္ၾကရာမွာ ကၽြန္ေတာ္ရယ္၊ ဟာဂ်ီဦးတင္ေမာင္ (န၀ါဗ္)၊ ဟာဂ်ီဦးစေလမန္တင္ေမာင္၊ ဦးႏူးရ္ကုိေလးတုိ႔ ႏွစ္စဥ္ပါ၀င္ခဲ့ၾကရတယ္။


အနယ္နယ္အရပ္အရပ္မွ လူမ်ဳိးစုေခါင္းေဆာင္တုိ႔နဲ႔ ရင္းႏွီးမႈရခဲ့ၾကတယ္။ ဒီရင္းႏွီးမႈက ဘယ္မွာအက်ဳိးရွိခဲ့သလုိ ဆုိေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာျပဳလုပ္ေရးကန္႔ကြက္ၾကေတာ့ အဲဒီလူမ်ဳိးေပါင္းစုံတုိ႔ႏွင့္ လက္တြဲမိခဲ့ၾကတယ္။ ပုိမုိရင္းႏွီးခဲ့ၾက တယ္။ ခုေတာ့ ေသကုန္တဲ့လူေတြမ်ားပါၿပီ။ အသက္မေသက်န္ေနၾကသူတုိ႔နဲ႔ ဒီေန႔အထိ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈရွိၾကပါတယ္။
အစၥလာမ္ေကာင္စီေပၚေပါက္ေအာင္ အုတ္ျမတ္ခ်ခဲ့သူမ်ား အစၥလာမ္ေကာင္စီမွာ မရွိၾကေတာ့ပါ။ ကၽြန္ေတာ္လဲ အုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့သူမဟုတ္ပါ။ အုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့သူအားလုံး အလႅာ့ဟ္ထံျပန္ကုန္ၾကပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ သာသနာနဲ႔ တုိင္းရင္းသား၊ ႏိုင္ငံသားတုိ႔အက်ဳိးေဆာင္ႏိုင္မယ့္ မ်ဳိးဆက္သစ္ပညာတတ္ထက္ျမက္သူေတြ လုိပါတယ္။


ဒီကေန႔ အစၥလာမ္ေကာင္စီက 'မြတ္စလင္မ္ပီသေရး၊ တုိင္းရင္းသားပီသေရး'ဆုိၿပီးလမ္းႏွစ္သြယ္ခ်မွတ္ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မြတ္စလင္မ္ပီသေရးအတြက္ အာန္ဆြာရီသင္တန္းမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အဆင့္ျမင့္မားစြာ ပုိ႔ခ်ဖုိ႔လုိအပ္သလုိ တိုင္းရင္းသားပီသေရး(အမ်ဳိးသားေရး)အတြက္ အဆင့္ျမင့္သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ပို႔ခ်ဖုိ႔ကိုလည္း အထူးလုိအပ္ပါတယ္။ တစ္ဆက္တည္း ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာက ကုိယ့္သမုိင္းကုိ ကုိယ္တုိင္မသိၾကရင္ တုိင္းရင္းသားေကာင္းမ်ားျဖစ္လာဖုိ႔ မလြယ္ပါ။ အနာဂတ္ရင္ေလးဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ ဗုိလ္မွဴးဘရွင္ခ်ခဲ့တဲ့ လမ္းညႊန္မႈဟာ 'ဘယ္ကုိသြားၾကမွာလဲ'ဆုိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းပါ။ သက္ဆုိင္ရာ ပညာရွင္မ်ားကလည္း 'သမုိင္းေပ်ာက္ရင္ ဇာတိေပ်ာက္မယ္၊ ဇာတိေပ်ာက္ရင္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ပါ ေပ်ာက္လိမ့္မယ္'လုိ႔ ဆုိထားပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္အပါအ၀င္ေကာင္စီအဆင့္ဆင့္ရွိ ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ စုိးရိမ္ေသာကရွိခဲ့တာေၾကာင့္ ေကာင္စီဌာနခ်ဳပ္ဥကၠဌႀကီး ဟာဂ်ီဦးသိန္းႏွင့္ အေၾကအလည္ေဆြးေႏြးၿပီး သာသနာေရး၊ အမ်ဳိးသားေရးမွန္ကန္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖုိ႔ ေမၿမိဳ႕(ျပင္ဦးလြင္) ၁၅-ၾကိမ္ေျမာက္ ဦးစီးညီလာခံမွာ အဆင့္ျမင့္သင္တန္းဖြင့္လွစ္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။

ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရး


ဒီကေန႔အေျခအေနဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အားလုံးအတြက္ ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အထူးလိုအပ္တဲ့အခ်ိန္အခါျဖစ္ပါတယ္။


ဒါေၾကာင့္ ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရး မွန္ကန္စြာတည္ေဆာက္ရယူႏိုင္ဖုိ႔ အေျခခံမူတစ္ခု အႀကံျပဳ တင္ျပအပ္ပါတယ္။


ကၽြန္ေတာ္တုိ႔တစ္မ်ဳိးသားလုံး အတိတ္ေခတ္အဆက္ဆက္ကာလတုိင္းမွာ အမိႏိုင္ငံအတြက္ ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိး ေပါင္းစုံတုိ႔ႏွင့္အတူ ပတ္၀န္းက်င္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္စစ္မက္ျဖစ္ပြားခဲ့ရာမွာေသာ္လည္းေကာင္း၊ ၿဗိတိသွ်တုိ႔၏ သုံးႀကိမ္တိုင္တိုင္ က်ဴးေက်ာ္မႈမ်ားကုိ ခုခံတြန္းလွန္ရာမွာေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကုိေတာ္လွန္ရာမွာေသာ္လည္းေကာင္း၊ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းၾကရာမွာေသာ္လည္းေကာင္း အညီအညြတ္ေပါင္းစည္းေဆာင္ရြက္ခဲ့တာဟာ သမုိုင္းရဲ႕ ကာလတုိင္းမွာ အထင္အရွားပါ။


အဆုိပါ တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးအတြက္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံႏွင့္အတူ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ၾကတဲ့ သမုိင္းတန္ဖုိးမ်ားကုိ အေျချပဳၿပီး ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရးေဆာင္ရြက္ျခင္းဟာ မွန္ကန္တဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ပင္ ျဖစ္ပါတယ္။


ဒါေၾကာင့္ ဘာသာေပါင္းစုံ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ အခမ္းအနားမ်ားမွာ သ၀ဏ္လႊာေပးျခင္း၊ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားျခင္းတုိ႔မွာ အဆုိပါ အခ်က္အလက္မ်ားထည့္သြင္းေဖာ္ျပေဆာင္ရြက္သင့္ပါေၾကာင္း အႀကံျပဳတင္ျပအပ္ပါတယ္။


ေခါင္းစဥ္(၄)ရပ္ကုိ သေဘာေပါက္နားလည္ျခင္း၊ လက္ေတြ႕ေဆာင္ရြက္ျခင္းတုိ႔သည္သာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္သာသနာ၀င္တုိ႔အတြက္ မဟာတာ၀န္ျဖစ္ျဖစ္တယ္။ ျဖစ္စဥ္သမုိင္းတုိ႔ကုိ ပုိမုိ သေဘာေပါက္ၾကေအာင္ ေလ့လာၾကပါ။


"သမိုင္းတုိ႔သာလွ်င္ တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသားအားလုံးတုိ႔အတြက္ သက္ေသခံျဖစ္မွာပါ"

အားလုံးအေပၚသုိ႔ ခ်မ္းေျမ့သာယာမႈအေပါင္းသက္ေရာက္ပါေစ ........... အာမီးန္ .....

ပသီဦးကုိကုိေလး

(အဆင့္ျမင့္သင္တန္း၊ ၂၅-၃၀.၇.၁၉၉၉-ခု၊ ဇုန္(၂) ရန္ကုန္ ႏွင့္ ၃-၉.၄.၂၀၀၀ ခု ဇုန္(၃) ေမာ္လၿမိဳင္တုိ႔တြင္ နာယကႀကီး ပသီဦးကုိကုိေလး၏ ပုိ႔ခ်ခ်က္မွ ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။)

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

ပသီဦးကုိကုိေလး၏ တုိင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္သာသနာ၀င္တုိ႔အတြက္ ေခါင္းစဥ္(၄)ရပ္ စာအုပ္မွ ပထမအပိုင္းကုိ ကူးယူတင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဒုတိယပိုင္း "ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္အစၥလာမ္သာသနာ"ေခါင္းစဥ္ကုိ ဆက္လက္တင္ျပေပးပါမယ္။

Special thanks to ၀ိုင္း

လူညီမွ်ျခင္းလူ

ျမန္မာအလုပ္ရွင္က
ျမန္မာစားပြဲထုိးေလးေတြကုိ ဆူေနခ်ိန္မွာ
ဂ်ပန္ အဖိုးအိုက
ျမန္မာ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ လွဴေနတယ္။

ခြဲျခားဖုိ ့ခက္သူ အခ်င္းခ်င္း
‘ျမိဳ ့တြင္းစစ္’ ခင္းေနခ်ိန္မွာ
ဂ်ာမန္ ဆရာဝန္က
အာဖရိကန္ လူနာေတြကို ကူေနတယ္။

ေၾသာ္
ေမတၱာသာကူ
လူမ်ိဳးတူဖို ့မလုိဘူး
ငါတို ့အားလံုး မိသားစုပဲ။

မိဘတေယာက္က ကုိယ့္ရင္ေသြးအရင္းကုိ စြန္ ့ပစ္လိုက္ခ်ိန္မွာ
ဂ်ိဳလီက ႏုိင္ငံစံုက ကေလးငယ္ေတြကုိေမြးစားတယ္။
ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ ကေလးငယ္တေယာက္ကုိ
ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း တေက်ာင္းက ေကၽြးထားတယ္။

ေၾသာ္
ကရုဏာဆုိတာ…ေမွာ္၊
အမ်ိဳးေတာ္ဖို ့မလိုဘူး
ငါတို ့အားလံုး မိသားစုပဲ။

မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ အေရျခံဳျပီး နာဇီစကားေတြ လာမေျပာနဲ ့။
လူမ်ိဳးကြဲေတြၾကားမွာ ဘာေၾကာင့္ အခ်စ္ကားေတြနည္းျပီး စစ္ကားေတြမ်ားေနရတာလဲ။
သမိုင္းသင္ခန္းစာ တခ်ိဳ႕က ရတနာေတြထက္ အမွိဳက္ေတြကုိ ေရြးျပီးစုတယ္။
လူေတြမွာ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္ မ်က္လံုးတဘက္တည္း ရွိေနရတာလဲ။

တစုကို တစုက လႊမ္းမိုးခ်င္ရင္ ကမၻာမွာ အနာေတြခ်ည္းပဲ က်န္လိမ့္မယ္။
မုန္းတီးလာၾကတဲ့အခါ ဟမၼဴရာဘီက ဘုရားေတြထက္ေတာင္ ပုိၾသဇာေညာင္းမယ္။
လူသားထုၾကီးဟာ လက္နက္တပ္ဆင္ျခင္းအားျဖင့္ ကုိယ့္အင္အား ကုိယ္ေလွ်ာ့ေနၾကတယ္။
စစ္ပြဲေတြဆိုတာ အမုန္းလက္နက္နဲ ့တေယာက္ေယာက္ရဲ ႔ စိတ္ထဲမွာပဲ စတင္တယ္။

ခြဲျခားခ်င္သူ လူေတြ အတြက္ေတာ့ ေသြးအမိ်ဳးေပါငး္ ေထာင္ခ်ီရွိမယ္။
ေသြးလုိေနသူ လူနာအတြက္ေတာ့ ေသြးအမ်ိဳးအစား ေလးမ်ိဳးတည္းရွိတယ္။

ေၾသာ္
မိခင္ေတြကုိၾကည့္
အခ်စ္မွာ မ်က္စိရွိတယ္။
အမုန္းဆိုတာကေတာ့
ေၾကာင္ေတာင္ကန္းမ်က္လံုး
ပူေပမယ့္ ျမဴေတြဖံုးေနတယ္။

ေကာင္းကင္ကို

Ref : http://kaungkinko.myanmarbloggers.org/2010/01/blog-post_04.html

ခရီးသြားလုပ္ငန္းသတင္းလႊာ

ျမန္မာမြတ္စလင္အေၾကာင္းတေစ့တေစာင္း

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရွိၾကေသာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ တိုင္းရင္းသား နာမည္မ်ားကို ေဖၚျပလိုက္သည္။
(၁)႐ိုဟင္ဂ်ာ (RoHingya) လူမ်ိဳး
(၂) ကမန္လူမ်ိဳး
(၃)ပန္းသိဃ္-ပန္းေသး Panthay လူမ်ိဳး
(၄)`ပသီ´-ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ လူမ်ိဳး Par-thi, Far-si
(၅) ပသွ်ဴးလူမ်ိဳး

(၁) ႐ိုဟင္ဂ်ာ Ro Hingya လူမ်ိဳး

သမိုင္းေၾကာင္းအရ တည္ၿငိမ္စြာျဖစ္ေပၚတည္ရွိေနသည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုျဖစ္သည္။
ရခိုင္ဘုရင္ နရမိတ္လွ လက္ထက္၀န္ႀကီးရာထူး၊ စစ္တပ္၊ ေရတပ္၊ ဗိုလ္မွဴးရာထူး မ်ား၌ လည္းေကာင္း ခန္႔အပ္ျခင္းခံရသည့္ ပုဂၢိဳလ္တို႔၏ အစုအေ၀းလူမ်ိဳးစုပင္ျဖစ္သည္။
မြတ္စလင္မ္စာဆိုေတာ္ စိုင္ယက္ဒ္ရွားအာလ္၀ါလ္ (Sayued Shah Al wal) ၏ အဆိုအရ စႏၵသူဓမၼဘုရင္၏ နန္းရင္း၀န္ ]`မာဂန္´မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး ျဖစ္သကဲ့သို႔ ဆိုင္ယက္မုဆာ (Sayed Mussa)၊ မူဂ်ာဟစ္ (Mujaehi ႏွင့္ ဆုေလမန္ (Sulaiman)တို႔မွာ ရခိုင္နန္းရင္း၀န္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး အရွရက္ဖ္ခန္ (Asharaf Khan) မွာ စႏၵသုဓမၼ ဘုရင္၏ စစ္သူႀကီးျဖစ္ေၾကာင္း။
၁။ MKရာမန္-ရ၂။ ျမ၀တီမဂၢဇင္း၊ ၁၉၆၀-ခု၊ ေမာင္သံလြင္၏ ႐ို၀န္ညာလူမ်ိဳးမ်ား။
မဇၥိဳမေဒသ အႏၵိယတိုက္၏ အေရွ႕ဘက္ေဒသေနထုိင္သူမ်ားကို အေနာက္ဘက္ေဒသအေခၚ အေ၀ၚျဖင့္ ႐ြမ္းကိုင္ညာ၊ ႐ြမ္းသားဟု ေခၚဆိုသကဲ့သို႔ ရခိုင္ေတာင္ပိုင္းသားတို႔ကလည္း ႐ြမ္းကိုင္ညာ၊ ႐ြမ္းကိုုင္ညာ ေခၚဆိုၾကရာမွ ႐ိုဟင္ညာ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ျဖစ္လာသည္။ ``ဘဂၤါလီေဒသ၏ အေရွ႕ကမ္းရွိ လူ႔အစုအေ၀း´´ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။
အခိ်ဳ႕က ရြာေဟာင္းေနထိုင္ၾကသည့္ က်ားကဲ့သို႔ စြမ္းရည္သတိၱရွိသည့္ လူမ်ိဳး၊ ရြာေဟာင္းမွက်ား၊ ရြာဟိန္းက်ားမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟု ေကာက္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးအား ၁၉၅၄-ခု၊ စက္တင္ဘာလ(၂၅)ရက္၊ ည(၈)နာရီ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၏ အသံလႊင့္မိ္န္႔ခြန္းျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳသကဲ့သို႔ ၁၉၆၁-ခု၊ ေမလ(၁၅) ရက္မွစတင္ကာ တပတ္(၃)ႀကိမ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဘာသာျဖင့္ ျမန္မာ့အသံမွ အသံလႊင့္ေပးခဲ့သည္။
၁။ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း၊ မာတလိ၊ ႏွစ္၃၀ ျမန္မာ့အသံ၊ စာမ်က္ႏွာ-၇၁ခိုင္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ရွိ မြတ္စလင္မ္လူမ်ိဳးမ်ား ရာဇ၀င္။

(၂)ကမန္လူမ်ိဳး

အင္ဒိုအာယိယာန္ႏွင့္ မြန္ဂိုဂၽြဳိက္တို႔မွာဟိမ၀ႏၲာေတာင္၏ေတာင္ဖက္ ကမၼ႐ုပေဒသ မာဂဒတိုင္း၊ ဂဂၤါျမစ္၀ွမ္းေဒသျဖစ္သည့္ ဘဂၤလားနယ္၊ အေရွ႕ေျမာက္ေဒသမွ ရခုင္ျပည္ေရာက္ရွိက အေျခစိုက္ ေနထိုင္ခဲ့သည္။
1.E.B.Harell; The History of Aryan Rule in India.page 34.
2.S.K.Chatterji;Ki-Ar-A-yana-Krit. page 22.
ကမန္ေလးလံကိုင္ သူရဲေကာင္းဟု ပါရွင္းစကားျဖင့္ ေခၚေ၀ၚမႈကို ရခုိင္မူျပဳ၍ ေခၚဆိုပညတ္ထားသည္။
မူလက ဟိႏၵဴဘာသာကိုးကြယ္ရာမွ ဗုဒၶသာသနာႏွင့္ ထိေတြ႕ကာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ရာမွ အစၥလာမ္ဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္းကုိးကြယ္ခဲ့ၾကသည္။
ရခုင္ဘုရင္မင္းဘာႀကီး(ခ)မင္းဘင္ႀကီး(ခ)သီရိသူရိယာစႏၵမဟာဓမၼရာဇာ၊ ဇဘာရ္ရွား(1531-1553) လက္ထက္ ဘဂၤလားၾကည္းေၾကာင္း၊ ေရေၾကာင္းခ်ီတက္ရာတြင္ ကမန္ေလးကိုင္ သူရဲေကာင္း (၅၀ ၀၀၀) ငါးေသာင္းေက်ာ္တို႔မွာ ေလး၊ လွံ၊ သိုင္း၊ ဓါး၊ သူရဲေကာင္းတပ္အျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့ေၾကာင္းေဖၚျပထားသည္။
၁။ အရွင္ဥကၠံ-ေစာမဲက်ီစာအုပ္
၂။ ဦးလွထြန္းျဖဴ-ရခုိင္ျပည္နယ္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား- စာမ်က္ႏွာ-၄၇
ကမန္သူရဲေကာင္းတပ္တြင္ ဘဂၤလားဘုရင္ ေဒါ့ဒါအုပ္၏ အေရးနိမ့္ခဲ့သည့္ စစ္သည္မ်ား (၁၅၇၆) ႏွင့္ မဂိုဘုရင္ Shah Jahan ၏ သားေတာ္ ရွာ႐ူဂ်ာ ဘုရင္တပ္မွ စစ္သည္မ်ား (၁၆၃၉) မွ တပ္သားမ်ား၊ ဘာသာေရးအေျခခံတူညီမႈအေပၚ ကမန္သူရဲေကာင္းတပ္တြင္ ျဖည့္တင္းေပးခဲ့သည္။
ကမန္လူမ်ိဳးတို႔၏ H Civil Society လူယဥ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ အသိအမွတ္ျပဳထားသည္။

၃)ပန္းသိဃ္-ပန္းေသး Panthay လူမ်ိဳး


ပုဂံေက်ာက္စာ အနႏၱသူ(ေလးမ်က္ႏွာဘုရား) အိမ္ေတာ္ရာေက်ာက္စာ၊ ေညာင္းရမ္းႀကီးသမီး ေတာင္ဘက္မ်က္ႏွာေက်ာက္စာ၊ ပုဂံဆုေတာင္းျပည့္ဘုရားေက်ာက္စာ တို႔တြင္ ေဖာ္ျပခ်က္အရ ပုဂံေခတ္ကပင္ ကုန္သည္ေတာ္၊ အေျမာက္တပ္အမွဳထမ္းမ်ားအေျဖစ္ေနထိုင္လ်က္ရွိေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။
တ႐ုတ္ေျပးမင္းလက္ထက္၌ တာတာတို႔ ျမန္မာျပည္သို႔ ၀င္ေရာက္ထိုက္ခိုက္ရာ ယူနန္ျပည္နယ္မွ မြတ္စလင္မ္စစ္သည္မ်ား ေခၚေဆာင္ခဲ့သည္။
နန္ေပါ့၇ြာသို႔ ပန္းေသးမ်ား စုစည္းမိရာ ပန္လံုဟု ပညတ္ခဲ့သည္။ မင္းေခါင္ႀကီး (ေအဒီ-၁၄၀၁-၁၄၂၂) သားေတာ္ မင္းရဲေက်ာ္စြာ ပုသိမ္ၿမိဳ႕သိမ္းယူရာ ပန္းေသးတို႔က ေရႊ၊ေငြ၊ပုဆိုးသကၠလပ္၊ ပရပတ္၊ နီပါးဆက္ၾက၏။
၁။ BaShin; Coming of Islam
၂။ ဦးယူစြတ္-ပန္းလံု ပန္းေသးအမ်ိဳးသားသမိုင္း
၃။ W.S.De Saj; History of the British Residency in Burma. Page-154.
၄။ ျမန္မာမင္းမ်ား အေရးေတာ္ပံု၊ စာမ်က္ႏွာ- ၂၉၈
မင္မင္းဆက္၏ ယုန္လီ၏ ေနာက္လိုက္အႀကီးအကဲႏွစ္ဦးတြင္ တိုက္ခြန္႔ခြန္႔မွာမွာ ပန္းေသးျဖစ္၍ ခ်ဲန္ရွမ္းတုန္းမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ သင့္ျမတ္စြာယွဥ္တြဲလ်က္ တုုက္ခြန္႔ခြန္႔(တိုက္ခံုခံု)မွာ ကိုးကန္႔ေဒသနမ့္ဟန္ေမာ္အရပ္ အေျချပဳေနထိုင္ခဲ့သည္။ ေနာင္တြင္ ``မာ´´ အုပ္စုလူမ်ိဳးအႀကီးအကဲမွ ဆက္လက္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ေအဒီ ၁၈၆၀ တြင္ အႀကီးအကဲ မာလင္ယြီ(၁၉၃၄-၃၅)တြင္ မာေမတင္၊ နယ္ေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို လက္ခံၿပီး၊ ၀နယ္ကြမ္ျပယ္ေစာ္ဘြား ၏ သမီးနွင့္ လက္ဆက္ခဲ့သည္။ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကာလ ပန္လံုလူငယ္မ်ားအား ေခါင္းေဆာင္ မာကြမ္းေကြ႕ ဥိးေဆာင္တိုက္ခိုက္သကဲ့သို႔ မာေမတင္က ျမန္မာတို႔ဘက္မွ ရပ္တည္ကာ ပန္လံုၿမိဳ႕ကို ျမန္မာနယ္ေျမပိုင္နက္အျဖစ္ ရပ္တည္ခဲ့သည္။

(၄)``ပသီ´´-ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ လူမ်ိဳး Par-thi, Far-si

ပသီလူမ်ိဳးတို႔မွ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း တစ္ေထာင္ေက်ာ္ကာလကပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တည္ရွိခဲ့ေၾကာင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ မန္ခ်ဳးမွတ္တမ္းႏွင့္ မွန္နန္းရာဇ၀င္ႏွင့္ ကုန္းေဘာင္ ဆက္မဟာရာဇ၀င္မ်ား တြင္ ပါရွိသည္။
ေအဒီ ၁၂၂၁-ခု၊ အေနာ္ရထာမင္းတည္ေထာင္ခဲ့သည့္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္ ယိမ္းယိုင္လာ၍ ႏိုင္ငံေတာ္ေရပိုက္နက္လံုၿခံဳေရးႏွငင့္ ကာကါယ္ေရးတာ၀န္ေဆာင္ရြက္ေနရသည့္ ပသီတပ္မွ၊ မိမိတို႔ႀကမၼာ မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ ဖန္တီးမည့္ အေျခအေနသို႔ေရာက္ရွိလာကာ ပုသိမ္ဟု ေခၚမည့္ေဒသတြင္ ပသီၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံ ပသီမင္းဆက္(၃)ဆက္၊(၁၂)ႏွစ္တိုင္တို္င္ တည္ေထာင္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။
ကရင္တို႔မွ ၀ိန္႔ပသီ၊ ေ၀့ပသီဟူ၍လည္းေကာင္း၊ မြန္တို႔မွ ဒံုးပသီ၊ဥဳင္းပသီ ဟူ၍လည္းေကာင္း ေခၚဆိုၾကသည္။
၀ိဋဋဴပႏွင့္ သာကီ၀င္တို႔ မသင့္မတင့္ျဖစ္၍ စစ္ခင္းၾကသည္တြင္ သာကီ၀င္ ဓဇရာဇာမင္း၊ မဇၥ်ိမေဒသမွ စြန္႔ခြာလာသကဲ့သို႔ တပ္မွဴး၊ ဗိုလ္မွဴး၊ ၀န္ႀကီး၊ ပညာရွိတပ္သား မက်န္ နန္းမ်ိဳးႏြယ္ (၃၇၀၀) တို႔အစုခြဲကာ အင္း၀ဘုရင္ စေနမင္းထံ သစၥာႏွံကာ ခိုလႈံခဲ့ၾကသည္။
ေတာင္ငူ၊ ရမည္းသင္း၊ ယင္းေတာ္၊ မိတၳီလာ၊ စည္သာ၊ ဒီပဲယင္း၊ ေညာင္းရမ္း၊ ပင္းတလဲ၊ တဘက္ဆြဲ၊ ေဘာဓိ၊ စည္ပုတၱရာ၊ ေျမထူး တြင္ အစုခြဲေနထိုင္သူတို႔မွာ မင္းမႈထမ္းရင္း အေျမွာက္တပ္၊ ေသနတ္တပ္၊ ျမင္းတပ္၊ ကိုယ္ရံေတာ္တပ္၊ ကင္းတားကုလားပ်ိဳတပ္၊ စာဆိုမ်ား ကုန္သည္ေတာ္မ်ားအျဖစ္ အမႈေတာ္ထမ္းရြက္ခဲ့ၾကသည္။
၁။ ဆရာမာဃ-ပုသိမ္ရာဇ၀င္၊ စာမ်က္ႏွာ-၁၃၇

(၅)ပသွ်ဴးလူမ်ိဳး

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ Rocial Gene မူလလူမ်ိဳးနြယ္ရင္ Primitive Man ေရွးက်ေသာ လူမ်ားျဖစ္၍ ျမန္မာစာေပေလာကတြင္ ဘီလူးဟု ပညတ္ၿပီး ရကၡပူရတိုင္းသား ေရဘီလူးဟု ဓမၼေစတီေက်ာက္စာ၊ မြန္တို႔၏ ကလ်ာဏီေက်ာက္စာတို႔တြင္ ေရးထိုးထားသည္။
သမုိင္းသုေတသီမ်ားေလ့လာရာတြင္ ပသွ်ဴးလူမ်ိဳး+ဆလံု လူမ်ိဳးတို႔မွ Australied ၾသစႀတီးလြိဳက္လူမ်ိဳးတို႔၏ အသြင္အျပင္လကၡဏာ ယဥ္ေက်းမႈ အႀကြင္းအက်န္မ်ားေတြ႕ရၿပီး ပင္ကိုယ္အရည္အေသြး၊ အရည္အခ်င္းရွိၿပီး ႐ိုးသားမႈအျပည့္အ၀ရွိေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ခ်ၾကသည္။
မြန္ခမာ၊ တိဗက္တို႔အား မင္းတို႔အင္အားမလြန္ဆန္ႏိုင္၍ သဘာသတရားအရ ပင္လယ္ကမ္းစပ္ကၽြန္းမ်ားသုိပပင္ အုပ္စုဖြဲ႕ကာ ဆုတ္ခြာခဲ့ရသည္။ Historical life သမိုင္းျဖစ္စဥ္အရ ေကာ့ေသ ကၽြန္းေဒသမ်ားသို႔ အျေခစိုက္ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။
ဆလံုဟု နတ္ကိုးကြယ္သူမ်ားကို ပညတ္ေခၚဆိုၿပီး အစၥလာမ္သာသနာ အေငြ႕အသက္ရရွိၿပီး လက္ခံက်င့္သံုးသူမ်ားကို ပသွ်ဴးဟု ပညတ္ေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကသည္။
ပသွ်ဴးအမ်ိဳးသားအမ်ိဳးသမီးတို႔၏ ခံယူခ်က္မွာ ``မိမိတို႔၏ အသက္အုိးအိမ္စည္းစိမ္ကို ကာကါယ္ရန္မွာ မိမိတို႔တာ၀န္သာျဖစ္ေၾကာင္း´´ အဆင့္ဆင့္ေသာ ဘ၀ေပး အသိက တပ္လွန္႔ထားသည္။
၁။ ကြင္းဆင္းသုေတသနမွတ္တမ္း (Field Work, 1982)
၂။ ကမာၻလွည့္သူေတသီ အိဗေနဘတူတာ (Ibni Batuata) မွတ္တမ္း၊ ေအဒီ ၁၃၄၅
၃။ ေမာင္ေမာင္ႀကီးမန္း- ျမန္မာႏိုင္ငံေတာင္ဖ်ားပိုင္းရွိ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ပသွ်ဴးလူမ်ား (သုတစာေစာင္ ၁၉၉၁၊ ႏို၀င္ဘာ)

Ref : www.hikmah.info

The Beauty of the Heart

The beauty of the heart

is the lasting beauty:

its lips give to drink

of the water of life.

Truly it is the water,

that which pours,

and the one who drinks.

All three become one when

your talisman is shattered.

That oneness you can't know

by reasoning.

.

From: Mathnawi II, 716-718

- Rumi